Herstel heidelandschap Sallandse Heuvelrug
In Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug werken we aan herstel en uitbreiding van de heide. De maatregelen zijn onderdeel van de landelijke aanpak om de natuur weerbaarder te maken tegen stikstofuitstoot. Met de maatregelen wordt de Sallandse Heuvelrug een gezond en duurzaam leefgebied met ruimte voor natuur, recreatie, landbouw en economie.
Locatie
Tussen Holten en Nijverdal, Sallandse Heuvelrug (OV).
Looptijd
2017 – 2024
Herstel heidelandschap en natuurlijke verbindingen
Om de unieke kwaliteit van de natuur en landschap in Natura 2000-gebied de Sallandse Heuvelrug te behouden en te versterken, is ingrijpen nodig. We versterken het totale ecosysteem op de heide en herstellen de variatie die het heidelandschap zo hard nodig heeft. Op een aantal plekken waar nu bos is, wordt de heide uitgebreid. Veel vrijwilligers steken daar wekelijks de handen uit de mouwen om de heide open te houden. Een schaapskudde wordt ingezet om de heide gezond te houden. Bovendien worden korhoenders bijgeplaatst om deze vogelsoort voor uitsterven in het gebied te behoeden. Om variatie in heidesoorten te krijgen, worden stukken heide gemaaid en gebrand. Steenmeel moet de verzuring van de bodem tegengaan.
Werkzaamheden 2023
De werkzaamheden vinden plaats tussen twee broedseizoenen in: van september 2023 tot april 2024. Voorafgaand en tijdens de werkzaamheden wordt er toezicht gehouden op broedgevallen en indien nodig wordt het werk daar op aangepast. Er wordt verder gewerkt aan biodiversiteit. We verbinden de grote centrale heide met voedselrijke natuurakkers in het buitengebied. Hiermee herstellen we het oorspronkelijke heidelandschap, wat ten goede komt aan de dieren en planten die er van oudsher leven. Helhuizen is de derde verbinding die de weg vrijmaakt voor herstel van biodiversiteit. De eerder gerealiseerde verbindingen liggen richting het noorden van de Sallandse Heuvelrug (onder de N35) en in oostelijke richting, nabij het buurtschap Zuna.
Om de verbinding te maken met de natuurakkers worden bomen verwijderd. Het gaat met name om naaldbomen die vanwege hun verdamping ook een grote rol spelen in de verdroging van het gebied. De stammen worden op stapels aan de weg gelegd en binnen enkele weken opgehaald. Ook de overblijvende takken en zogenaamde boomstobben worden afgevoerd. De toplaag van de bodem wordt gedeeltelijk verwijderd en gaat naar omliggende boerenbedrijven voor bodemverbetering van landbouwgrond. Alles krijgt een zo hoogwaardig mogelijke bestemming.
De werkzaamheden zijn nodig voor het herstel en het behoud van het heidelandschap. Veel kwetsbare soorten in het heidelandschap staan onder druk door de negatieve effecten van stikstofuitstoot, verzuring, verdroging en versnippering. Niks doen betekent dat het karakteristiek heidelandschap verdwijnt en veel van de planten en dieren die hier leven verdwijnen. Weten wat er nog meer nodig is? Kijk op bij12.nl voor het Natura 2000-beheerplan waar deze maatregelen onderdeel van zijn.
Toegankelijkheid
Paden en wegen zijn vanwege de werkzaamheden slechter begaanbaar door het in- en uitrijden van tractoren en andere werktuigen, in combinatie met natte weersomstandigheden. Door het gebruik van rijplaten op modderige stukken kan het gebied vrijwel overal toegankelijk blijven voor bezoekers. Omleidingen zijn aangegeven. Let op modder, gladheid en wees voorzichtig bij de rijplaten.
Klimaat
Bomen slaan CO2 op en zijn dus belangrijk voor het klimaat. Tegelijkertijd staat de biodiversiteit in Nederland onder druk. Daarom is het op sommige plekken nodig om bomen weg te halen, zodat er meer leefruimte komt voor planten en dieren die afhankelijk zijn van heide. Denk daarbij aan kenmerkende soorten als de zandhagedis, levendbarende hagedis, tapuit, wulp, veldleeuwerik, nachtzwaluw, konijn, stekelbrem en gaspeldoorn. Andere soorten als het korhoen, klokjesgentiaan, komma- en heivlinder zijn al verdwenen of staan op het punt te verdwijnen. Het oppervlak aan bos dat hier wordt verwijderd, plant de provincie elders in Overijssel weer aan.
In nauw overleg met de omgeving
Omwonenden kennen de schoonheid en kwetsbaarheid van de Sallandse Heuvelrug als geen ander. Velen zijn daarom betrokken bij de werkzaamheden. We zijn over onze werkzaamheden regelmatig in gesprek met elkaar en nemen vragen serieus. We overleggen met buren, pachters, vrijwilligers en andere belanghebbenden over de ontwikkelingen in het gebied.
Samenwerking
Staatsbosbeheer voert de werkzaamheden uit in opdracht van de provincie Overijssel. Op de Sallandse Heuvelrug werken wij samen met Natuurmonumenten, gemeente Hellendoorn, gemeente Rijssen-Holten, LTO Noord, waterschap Vechtstromen en particuliere grondeigenaren.
Meer informatie
Heb je vragen of wil je op de hoogte blijven van de werkzaamheden en activiteiten?
- Stuur een e-mail: sallandseheuvelrug@staatsbosbeheer.nl
- Ga naar het spreekuur met de boswachter: tijdens de werkzaamheden elke donderdag van 10 tot 11 uur in Buitencentrum Sallandse Heuvelrug, Grotestraat 281 in Nijverdal.
- Kijk op de website van Provincie Overijssel: overijssel.nl/sallandseheuvelrug
- Download:
- brochure Werk in uitvoering: Sallandse Heuvelrug (pdf, 4,9 MB, 4 pag.)
- brochure Een (bio)divers heidelandschap (pdf, 781 KB, 4 pag.)
- brochure Heidelandschap in ontwikkeling (uitgave OBN/VBNE, pdf, 1,5 MB, 24 pag.)
