Kwaliteitsimpuls de Steendert
Staatsbosbeheer wil natuurgebied de Steendert van 90 hectare verder ontwikkelen. Dit leidt tot een toekomstbestendig en afwisselender gebied voor mens, plant en dier. Het huidige grasrijke gebied krijgt meer afwisseling van openheid en bos, struwelen en grasland. Het open landschap rond de waterplassen wordt behouden en versterkt.
Locatie
Natuurgebied de Steendert, tussen Est en Ophemert in de Betuwe (Gelderland).
Looptijd
2022 - 2025
Meer afwisseling en nieuw bos
De huidige graslanden en rietkragen rond de molen hebben een fraai uiterlijk in het landschap en ze huisvesten diverse riet- en watervogels. Ook zijn er zeldzame wasplaten, een paddenstoelensoort, aanwezig in de Steendert. De graslanden hebben geen hoge ecologische kwaliteit. Staatsbosbeheer wil het natuurgebied nu verder ontwikkelen en een kwaliteitsimpuls geven voor mens, plant en dier.
We zien hier een kans voor het realiseren van een robuust bos waarmee er meer afwisseling en diversiteit komt in de natuurwaarden van de Betuwe. Hiermee dragen we ook bij aan de Bossenstrategie van Rijk en provincie. Daarnaast wordt er bijgedragen aan het vastleggen van CO2. Onze visie voor de Steendert is een fraai landschappelijk gebied met afwisseling van openheid en bos te ontwikkelen. Daarbij is er ook ruimte voor de poelen, bosbehoud, nieuw bos en versterking van het landschap rond de waterplassen. Bij deze plassen zijn rietkragen en een molen te vinden. We willen met uitgebreide recreatiemogelijkheden omwonenden de ruimte geven om hiervan te kunnen genieten. Dit wordt gerealiseerd met wandelpaden en mogelijk met een hondenlosloopgebied.
Gebiedsproces
Op 7 juli 2022, 7 december 2022 en 19 april 2023 zijn gebiedsbijeenkomsten gehouden waar omwonenden en geïnteresseerden geïnformeerd zijn over de plannen. In de eerste bijeenkomst zijn vooral ideeën en aandachtspunten van de aanwezigen verzameld. In de tweede bijeenkomst heeft Staatsbosbeheer een reactie gegeven op de vragen uit de eerste bijeenkomst en het concept van het inrichtingsplan gepresenteerd. In de derde bijeenkomst is het inrichtingsplan nogmaals besproken. Bekijk onderaan deze pagina het inrichtingsplan, recreatieplan en beplantingsplan.
Geschiedenis: van landgoed tot ganzenrustgebied
De Steendert is een laaggelegen gebied van oude komkleigronden. Tot honderd jaar geleden was de Steendert deels een bosgebied met oude beuken en essen en daartussen enkele graslanden. Het gebied was destijds in het bezit van baron Mackay van Ophemert en Zennewijnen. In de loop van de jaren is het gebied geleidelijk ontbost en werd het agrarisch of een productiebos. Vijftig jaar geleden zijn de laatste beuken en essen gekapt. Er is nog een klein perceel voormalig productiebos aanwezig dat stamt uit ca. 1960. De Steendert was van oorsprong een nat gebied. Door de komst van de watergang is het verder ontwaterd.
Tijdens de ruilverkaveling in 1998 ontstonden er plannen om een natuurgebied te maken van de Steendert: water met weilanden waar vooral ganzen zich thuis zouden voelen. Daarna is het echter door de provincie aangewezen als natuurgebied met kruiden en faunarijk grasland. Door het bijbehorende hooilandbeheer (zonder bemesting met weinig begrazing) worden de graslanden, ten opzichte van de omgeving, relatief schraal. De ganzen kiezen daarom liever de omliggende landbouwgronden met eiwitrijk gras, wat ze het lekkers vinden. ’s Nachts rusten de ganzen wel op de plassen in de Steendert.
Het huidige natuurgebied is omringd door watergangen van Waterschap Rivierenland met natuurvriendelijke oevers. Er zijn twee plassen uitgegraven. Het kalkrijke kwelwater in de kwelplas (4 ha.) wordt naar de voorraadplas (3 ha.) gepompt voor de eigen watervoorziening in de Steendert. Een poldermolen zorgt voor deze bemaling. Deze molen is een zogenaamde grondzeiler. In 1888 is deze gebouwd aan de Lingedijk in Wadenoijen. De grondzeiler is vanwege de aanleg van de Betuwelijn in 2009 - 2010 naar dit natuurgebied verplaatst. Naast de molen is een zogenaamde blaffer gebouwd, een spuisluisje waardoor het water bij hoog water vanzelf naar het natuurgebied stroomt.
Geologie en archeologie
De Steendert ligt in de Betuwe, een geologisch en archeologisch interessant gebied. Hier hebben de grote rivieren honderden jaren hun bedding verlegd. Huib Jan van Oort, regioarcheoloog bij de omgevingsdienst Rivierenland, heeft hier bij de tweede bijeenkomst een presentatie over gehouden. Bekijk hier de presentatie (doc). Vragen over archeologie? Neem dan contact op met Huib Jan van Oort.
Meer informatie
- Volg het Boswachtersblog
- Bekijk het inrichtingsplan, recreatieplan en beplantingsplan
- Lees de veelgestelde vragen (pdf)
- Vragen over de kwaliteitsimpuls? Neem contact op.
E: dewaarden@staatsbosbeheer.nl
T: 0418-592411