Thema

Ruimte voor water

De natuur op plekken waar rivieren of zeeën het land ontmoeten, heet deltanatuur. Met het Programma Deltanatuur werkt Staatsbosbeheer aan de waterveiligheid en klimaatbestendigheid van Nederland. We stimuleren de ontwikkeling van veerkrachtige ecosystemen met een hoge biodiversiteit. Dat doen we samen met partners en in samenhang met (inter)nationale programma’s.

Natuurlijke processen

Een derde van ons gebied sluit aan op rivieren en grote wateren: van Wadden tot Waal, van IJsselmeer tot Noordzeekust. We dragen dus een grote verantwoordelijkheid voor het functioneren van het deltasysteem. Een systeem dat natuur van internationale betekenis herbergt. Het is een rustplaats, broedplaats en overwintergebied voor vele kusttrekvogels én het is de kraam- en kinderkamer voor vele soorten vissen.
Wij werken eraan om rondom de grote wateren, grote aaneengesloten robuuste natuurgebieden te laten functioneren. Met ruimte voor de dynamiek van natuurlijke processen, hoge biodiversiteit, grote belevingswaarde en duurzame benutting van gebieden. Uiteraard houden we hierbij rekening met waterveiligheid en waterkwaliteit.
Wij willen bijdragen aan het herstel van natuurlijke processen zodat gevarieerde leefgebieden ontstaan die samen een grote rijkdom aan planten en dierenleven mogelijk maken in Nederland. Daarbij zetten we onze kennis, ervaring en natuurterreinen in om (inter)nationale en provinciale natuurdoelen te realiseren.

Zuidwestelijke deltanatuur

Wij willen met partners de Zuidwestelijke delta verder ontwikkelen tot een Nationaal Park NL Delta. Met daarin ruimte voor getijdenatuur, beleving en duurzaam gebruik. Lees meer
Lees meer

Riviernatuur

Door natuurontwikkeling in de uiterwaarden van de rivieren dragen we bij aan de groei van biodiversiteit in combinatie met schoonwater en een veilig, aantrekkelijk en beleefbaar rivierengebied. Lees meer
Lees meer

Waddenzee

De natuurwaarden in de Waddenzee nemen al decennia af. Wij streven, samen met anderen, naar een Waddenzee die zich in de komende jaren weer ontwikkelt tot een ecologisch gezonde zee. Lees meer
Lees meer

Samenhang

Natuurbeheer is onze expertise. Vanuit die expertise adviseren we beleidsmakers en schetsen we toekomstbeelden voor de natuur in de delta. In ons Programma Deltanatuur stellen we onze kennis, ervaring en gronden beschikbaar om belangrijke Europese, landelijke en provinciale natuurdoelen voor de delta te realiseren. Het programma Deltanatuur sluit aan bij het landelijke programma Ecologie Grote Wateren van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W), bij de 'Natuurambitie Grote Wateren 2050 en verder', bij Europese programma’s zoals Natura 2000 en Kaderrichtlijn Water (KRW) én bij de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) van de Rijksoverheid.

PAGW: ecologische systemen reactiveren

Over schoon water en soortenrijkdom hebben de landen van de Europese Unie afspraken gemaakt. In de KRW ligt vast aan welke eisen ons water moet voldoen om ‘schoon’ te heten. Ook heeft iedere lidstaat natuurgebieden aangewezen om inheemse dieren en planten te beschermen. Die gebieden vormen samen het Europese netwerk Natura 2000.

De PAGW komt daar op landelijk niveau bij. Ook de projecten die daaronder vallen, verbeteren waterkwaliteit en versterken natuur. Maar ze reiken verder. Ze reactiveren de natuurlijke dynamiek en het ecologische systeem. Ze geven wateren de ruimte om neerslag en droogte op te vangen. Ze verzachten harde overgangen tussen land en water, zoet en zout water met nieuwe verbindingen. Het gevarieerde leefgebied dat zo ontstaat, biedt dieren en planten in de deltanatuur betere kansen om te overleven en draagt eraan bij dat de natuur tegen een stootje kan. Tussen 2018 en 2050 worden ruim dertig PAGW-projecten uitgevoerd.

Staatsbosbeheer is als uitvoerder betrokken bij de PAGW. Samen met Rijkswaterstaat en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) voeren we de afgesproken maatregelen uit. Dat doen we in opdracht van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Op landelijk niveau sturen we als uitvoerders gezamenlijk het programma. Regionaal werken we mee aan lopende projecten, omdat ze helpen de PAGW-doelen te behalen, of we starten nieuwe projecten. Die voeren we uit samen met regionale partijen: bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties.

Klimaat

Het thema Ruimte voor water geven hoort bij één van onze prioriteiten: het klimaat. Wij helpen op verschillende manieren om de klimaatverandering zelf en de gevolgen ervan zoveel mogelijk te beperken. Meer bomen en natter veen bijvoorbeeld. Maar we maken ook de natuur beter bestand tegen weersextremen en we stimuleren het opwekken van duurzame energie.