Werk in uitvoering

Boswerkzaamheden Koewacht

Eind 2024 begint Staatsbosbeheer aan boswerkzaamheden in de Eerste en Tweede Verkorting, te Koewacht, Zeeuws-Vlaanderen. Delen van het bos zijn hier monotoon waardoor ze minder toekomstbestendig zijn dan een bos waar meerdere soorten voorkomen.

Archiefbeeld Koewacht

Locatie

Zeeuws-Vlaanderen: Eerste en Tweede Verkorting te Koewacht

Looptijd

December 2024 – maart 2025 (afronding hangt onder andere af van weersomstandigheden)

Over het gebied

De bossen Eerste en Tweede Verkorting bij Koewacht liggen aan de gelijknamige straten ten zuiden van de N258. Ze bestaan voornamelijk uit een bosopstand op vochtige grond en zijn zogenaamde multifunctionele bossen waarbij natuur, recreatie en deels houtproductie zo goed mogelijk worden gecombineerd. Het gebied maakt onderdeel uit van het Natuurnetwerk Nederland. Het beheer van de gebieden wordt bekostigd vanuit de Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL).

Periodiek wordt hier bosonderhoud uitgevoerd waarbij bomen worden verwijderd en ook opnieuw ingeplant. We streven ernaar om de soortenrijkdom in het gebied in stand te houden en daar waar mogelijk te vergroten. De bomen hebben vaak dezelfde leeftijd. Door nu een deel van de bomen te verwijderen ontstaat er ruimte voor nieuwe beplanting en meerdere soorten. Op sommige plekken ontstaat vanzelf natuurlijke verjonging en op andere plekken planten we op een later moment duurzame soorten aan. Staatsbosbeheer zorgt met de boswerkzaamheden voor een toekomstbestendig en gevarieerd bos.

Vanwege de relatief kleine en versnipperde bospercelen zijn boswerkzaamheden in Zeeuws-Vlaanderen vaak een dure aangelegenheid. De financiële opbrengsten zijn hier dan ook zeker niet de eerste prioriteit. Wel wordt het vrijgekomen hout zo duurzaam mogelijk ingezet en draagt daarmee bij aan de Nederlandse houtbehoefte.

Werkzaamheden

De bomen die verwijderd worden, zijn afgelopen jaar al geblest (gemarkeerd) met een oranje stip. De bomen worden met een motorzaag omgezaagd en door een kraan in vaste lengten opzij gelegd. Waar mogelijk gebruiken wij rijplaten om beschadiging van de bodem zoveel mogelijk te voorkomen. Een aparte machine (forwarder) brengt het hout naar de stapelplaatsen. Daarbij wordt ook gebruik gemaakt van bestaande paden. Hierdoor is er tijdelijk hinder voor recreanten mogelijk. Dit wordt met borden in het gebied aangeduid.

Tijdens de voorbereidingen is goed gekeken naar de aanwezigheid van verschillende diersoorten. Onder andere konijnen, eekhoorns, uilen en vleermuizen wonen in deze bossen. We registreren de verblijfplaatsen en zorgen ervoor dat ze zo min mogelijk worden gestoord. Dat doen we bijvoorbeeld door geen bomen te verwijderen rondom holen en nesten. Voor sommige dieren, zoals vleermuizen, proberen we het gebied nog aantrekkelijker te maken door bomen te ringen. Deze bomen blijven dan rechtop staan maar sterven langzaam af, hierdoor worden ze een ware hotspot van voedsel en nestmogelijkheden.

Eerste Verkorting

De bosvakken waarin wordt ingegrepen bestaan voornamelijk uit populieren en wilgen. In een gedeelte van deze bosvakken worden afwisselend rijen bomen weggehaald om daar de natuurlijke verjonging te stimuleren en ruimte te maken voor aanplant van diverse soorten. In andere delen van het bos markeren we ‘toekomstbomen’. Dit zijn bomen die we bewust de ruimte geven om lange tijd te behouden. Er zijn ook gedeeltes waar op dit moment niet wordt ingegrepen.

Tweede Verkorting

In dit bos zullen om en om rijen met populier worden verwijderd. Een aantal bomen wordt geringd en kunnen blijven staan. Ook zullen er rijen met struiklaag worden weggeknipt om daar ruimte te maken voor herplant. Op enkele plekken wordt bosrandbeheer uitgevoerd. Hiermee zorgen we ervoor dat paden en schouwstroken open blijven en zo ontstaat er ook een geleidelijke overgang van pad naar bos, zoomrand genaamd. Op het landtongetje in het water is er gekozen om niets te doen. De hier aanwezige oude bomen kunnen daarmee op een natuurlijke manier aftakelen, in verband met veiligheid zal het paadje onderlangs deze bomen daarmee komen te vervallen.

Werkblokken

Om niet overal in de provincie tegelijk bezig te zijn met boswerkzaamheden worden de bossen per regio opgedeeld in ‘werkblokken’. Elk werkblok komt eens in de zoveel jaar weer aan de beurt. Tijdens een werkblok kunnen bomen worden verwijderd omwille van verschillende redenen. De werkzaamheden bestaan bijvoorbeeld uit:

  • Dunningen om groei van overblijvende bomen en verjonging te stimuleren;
  • Bosrandbeheer om paden, schouwstroken en grenzen open te houden;
  • Het verwijderen van zieke of zwakke bomen langs paden en grenzen;
  • Ruimte geven aan toekomstbomen.

Flora en fauna

Voorafgaand én tijdens de dunning wordt er gekeken naar de flora en fauna. Hierbij wordt het bos geïnventariseerd op de dieren en planten die er leven. Voor de start van de werkzaamheden brengen wij nauwkeurig in kaart of er bijvoorbeeld holte- of broedbomen van vogels aanwezig zijn in het werkgebied. Als die er zijn nemen we maatregelen om deze te beschermen.

Bestemming van het hout

De gezaagde bomen worden op aangewezen plekken gestapeld en later opgehaald voor een duurzame verwerking. Op een aantal locaties laten we bewust takken, toppen en/of stammen achter in het bos. Deze bevatten veel mineralen welke door afbraak weer kunnen worden opgenomen door andere bomen en planten.

Biodiversiteit versterken

Het in het bos achterlaten van takhout, stamdelen, gehele bomen of het ringen van bomen is van ecologisch belang. Het proces van vertering en de daarbij vrijkomende nutriënten staan aan de basis van de voedselketen en zorgen daardoor voor een soortenrijk bos. Door bosrandbeheer zorgen we voor meer licht en gelaagdheid in het bos. In de bosranden kunnen verschillende soorten kruiden en struiken groeien wat een grote aantrekkingskracht heeft op diverse dier- en insectensoorten.

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met boswachter Ilse Maas via zeelandzuid@staatsbosbeheer.nl.

Zeeuws-Vlaanderen

Toon project op kaart
Contact
Boswachter Ilse Maas
Ilse Maas Boswachter
Meer over dit onderwerp