Werk in uitvoering
Grijze duinen, een uniek natuurtype in Europa. Ze liggen achter de zeereep en er stuift zand in vanaf het strand. Door onder andere stikstof zijn ze dichtgegroeid met grassen en helm. Door de duinen weer open te maken kan het zand weer gaan stuiven.
De duinen van Vlieland (FR) hebben het N2000-predicaat.
Najaar 2021 t/m eind 2023, m.u.v. het broedseizoen (van 15 maart t/m 31 augustus).
Grijze duinen zijn erg kleurrijk: er leven vele konijnen en zandhagedissen, broeden tapuiten, fladderen parelmoervlinders en bloeien duinviooltjes. Grijze duinen liggen ‘achter’ de zeereep en er stuift zand in vanaf het strand. Dit noemen we ook wel ‘overpoederen’. Het stuivende zand bevat ook kalk, waar juist specifieke duinplanten en -dieren van profiteren. Onder andere door stikstof, dat werkt als een meststof, hebben helm en grassen de overhand gekregen en is er een dichte begroeiing ontstaan. Hierdoor komen de specifieke duinplanten en -dieren in de verdrukking.
Door plaggen, onthelmen en het weer open maken van enkele duinen en stuifkuilen wordt het gebied als het ware gereset. Na deze verjongingskuur is de motor van stuivend zand weer geactiveerd en zullen er open plekken met zand en kalk blijven komen. Dit helpt ook bij het neutraliseren van de effecten van neerdalende stikstof.
Bij het onthelmen wordt het helmgras met machines afgegraven. Daarna worden de achtergebleven wortels uit het zand verwijderd. Dat gebeurt door een graafbak met tanden, zie het als een hark. Bij het plaggen wordt de bovenlaag afgegraven zodat er weer kaal zand aan de oppervlakte is. Bij een aantal stuifkuilen worden de zijkanten weer open gemaakt zodat het zand van nature weer gaat stuiven.
Op twee plekken, bij Pad van Zes en Pad van Twintig, wordt door gemeente Vlieland het fietspad meer naar binnen verlegd. Op die manier ontstaat er meer ruimte voor stuivend zand vanuit de duinen.
Nabij het Pad van Zes wordt flink wat Amerikaanse vogelkers (Prunus serotina) verwijdert. De struik, ook wel bospest genoemd, rukt steeds meer op en verdringt andere planten. Als we niets zouden doen dan groeit het open duin in rap tempo dicht en verdwijnen er veel karakteristieke duinplanten en –dieren. Het verwijderen gebeurt met een graafmachine die de struik er met wortel en al uittrekt. De losgetrokken struiken worden versnipperd en afgevoerd.
Provincie Fryslân is opdrachtgever en financiert de herstelmaatregelen in de duinen van Vlieland. Lees meer over hun aanpak van stikstof op de website van de provincie Fryslân.
