Nieuws

Lepelaars Isa, Jonas en Sven nu live te volgen

  • 13 augustus 2025
  • Flora en fauna
  • Leestijd 3 minuten

Als je denkt aan dé vogel van de Zeeuwse delta, dan denk je meteen aan de lepelaar. Het beeld waarbij de vogel al 'lepelend' het voedsel uit het water haalt door met hun snavel heen en weer te bewegen is zo typisch Zeeuws, dat we de lepelaar wel dé icoonsoort van de delta mogen noemen. Want in de delta rusten ze uit tijdens de vogeltrek én broeden ze in het voorjaar.

Zenders

Om deze fascinerende vogels beter te beschermen hebben IVN Natuureducatie en Nationaal Park Oosterschelde in samenwerking met ecoloog Camilla Dreef, Ecomoves en Deltamilieu Projecten drie lepelaars voorzien van een GPS-zender. Leerlingen van basisscholen uit Zierikzee, Oosterland en Bergen op Zoom mochten namen bedenken voor de gezenderde lepelaars. Een jury van boswachters en vogelkenners koos daar drie namen uit: Isa, Jonas en Sven.

Broedvogel

Het Deltagebied is van groot belang voor de lepelaars, zowel om te foerageren, te broeden als tijdens de voor- en najaarstrek. In de winter verblijven veel lepelaars in Afrika, om in het voorjaar weer terug te keren om te broeden. Dat broeden doen ze in kolonies. Soms op de grond, soms bovenop duindoornstruiken of bramenstruiken waar ze veiliger zijn voor predatoren. De lepelaars Sven en Jonas komen uit de kolonie bij Ouwerkerk, Isa komt uit het Markiezaat.

Beter beschermen

Met de zenders kunnen de vogels 'live' gevolgd worden. Door tellingen en terugmeldingen van lepelaars met kleurringen weten we al veel over hoe lepelaars hun omgeving gebruiken. Met de zenders ontstaat een veel gedetailleerder beeld. Zo kunnen we ze ook in de nacht volgen, zodat we weten waar ze in de nacht gaan vissen, slapen en overtijen.

Knelpunten

Het gaat goed met de lepelaarpopulatie in Nederland, maar er zijn nog knelpunten. Zo zijn er, ook in de Delta, geregeld slachtoffers door botsingen met hoogspanningskabels. Ook windturbines vormen een gevaar. Hoe vaak passeren lepelaars deze obstakels, bijvoorbeeld tussen broed- en foerageergebied? Deze kennis kan gebruikt worden voor beheer en inrichting. Ook kunnen de lepelaars gevolgd worden tijdens de trek. Zo vertellen de vogels ons het hele levensverhaal.

Zenders

De zenders wegen slechts 25 gram, waardoor de lepelaars hier vrijwel geen hinder van ondervinden. Eerder onderzoek toonde al aan dat de zenders geen negatief effect hebben op de overleving van lepelaars. De zenders laden op via een zonnepaneeltje, waardoor er jarenlang gegevens verzameld kan worden. Volgend jaar worden er nog drie lepelaars gezenderd in de Zeeuwse Delta.

Isa, Jonas en Sven

De drie lepelaars die nu gezenderd zijn, zijn een volwassen vrouwtje (Isa) uit de broedkolonie in het Markiezaat, op de grens van Zeeland en Brabant. En de twee jonge mannetjes Jonas en Sven zijn dit jaar geboren in de kolonie in Ouwerkerk aan de Oosterschelde. Alle gezenderde lepelaars krijgen een naam, zodat ze makkelijk individueel te volgen zijn. Hun buren, leerlingen van basisscholen in Zierikzee, Bergen op Zoom en Oosterland, dachten mee over de namen. Zij gaven veel mooie suggesties, waarna een jury van boswachters en vogelkenners de namen Isa, Jonas en Sven koos. De vogels zijn te volgen via de website van het NIOZ en de app Animal tracker.

Groep 3-4-5 van de Jongeschool uit Zierikzee
Over de auteur
Boswachter Marijke Lieman
Marijke Lieman Boswachter
Haven van Bommenede 1
4316 PC Zonnemaire
zeelandnoord@staatsbosbeheer.nl 0111-401453
Meer over dit onderwerp