Over Zuid-Kennemerland
De bossen in het luwe binnenduingebied van Nationaal Park Zuid-Kennemerland zijn grotendeels ontstaan uit verwilderde landschapstuinen van de riante buitenverblijven die rijke stedelingen hier bouwden in de 17e eeuw.
Elswout
Buitenplaats Elswout is een rijksmonument, maar ook een thuis voor vele planten en dieren. En een oase van rust voor mensen die even de stad willen ontvluchten. Voor een wandeling, een picknick, een high-tea, culturele activiteiten of een interessante rondleiding met een gids. Staatsbosbeheer is bezig met het openstellen en verduurzamen van de gebouwen op de buitenplaats, zoals de koetshuizen en de modelboerderij.
Middenduin en Duinlust
Achter Elswout vind je hoog duin en diepe dalen. Het duin werd gebruikt voor zandwinning en in Middenduin is dit nog duidelijk te zien. Vanaf 1850 is hier zand afgegraven en dit zand werd onder andere gebruikt voor de stadsuitbreiding en het dempen van grachten in Haarlem. Nu bijna 200 jaar later ligt hier een schitterende duinvallei met duinplanten als parnassia en moeraswespenorchis.
Aan de rand van Middenduin staat Duinlust, een 18de-eeuws landhuis met een imposante toegangspoort en bijzondere gebouwen. De hoofdzichtas biedt een ver uitzicht naar het zogeheten klaverstuk van buurbuitenplaats Elswout. Duinlust is, net als het Grote Huis van het nabijgelegen Elswout, ontworpen door architect Constantijn Muysken. Op de buitenplaats zijn naast het huis nog diverse bijzondere monumenten aanwezig, zoals een oranjerie, een folly, een tuinhuisje en een ijskelder.
Duinlust bestaat uit twee delen. Het lage deel is in een weidse, schilderachtige landschappelijke stijl aangelegd, met onregelmatig gevormde gazons, omzoomd door boomgroepen. De hoofdzichtas biedt een ver uitzicht naar het zogeheten klaverstuk van buurbuitenplaats Elswout. In de bossen achter Duinlust vind je spechten, reeën en damherten. Op de grasvelden voor het huis zijn in het voorjaar bijzondere stinsenplanten te bewonderen en de buitenplaats is het rijk aan insecten.
Duinlust werd gebouwd in het begin van de 19e eeuw en kwam vrij snel daarna, net als het naastgelegen Elswout, in handen van de familie Borski. Tijdens de tweede wereldoorlog is het huis eerst gebruikt door Nederlandse troepen, niet veel later werd het in beslag genomen door de bezetter. Tijdens de laatste oorlogsweken bezetten de Canadese en de binnenlandse strijdkrachten het huis. Na de oorlog was het in slechte staat en huurde het Rijk de buitenplaats. Voor velen is Duinlust vooral bekend al het CIOS (Centraal Instituut Opleiding Sportleiders) dat er van 1948 tot 2001 gevestigd was.
Middenduin en Duinlust zijn toegankelijk voor wandelaars vanaf de parkeerplaats aan de Duinlustweg in Overveen of via het fietspad. Honden niet toegestaan.
Duinvliet
Tegenover Elswout ligt Duinvliet. Ook dit was een oude buitenplaats, maar het huis is verdwenen. De oude personeelswoningen en het rentmeestershuis zijn nog aanwezig. In het bos vind je oude linden en eikenlanen. In het voorjaar is het bos wit en blauw van de daslook en de boshyacint. Duinvliet is hondenlosloopgebied.
