Over het Westerkwartier
Karakteristiek voor het Westerkwartier is het gevarieerde landschap en de sterk betrokken bewoners. Ten noorden van het Van Starkenborghkanaal strekken zich open graslanden en akkers uit. In het zuidelijke deel wisselen laaggelegen veengronden en hoger gelegen zandruggen elkaar af. Op de zandruggen liggen de dorpen als langgerekte linten. De talrijke houtsingels, die de afscheiding tussen graslanden vormen, zorgen voor een intiem, besloten landschap, dat contrasteert met de open veenweiden.
Doezumermieden
Aan de turfwinning herinneren petgaten: stroken met water en moeras die achterbleven waar turf werd uitgegraven. Poelen, bossen en zelfs een heideveld voegen extra variatie toe. De kleine hoogteverschillen in combinatie met de bodemopbouw verraadt zich bovengronds in plant- en boomsoorten. Zo wandel je tussen de wilgen op het lagere deel naar de eiken en de zoete kers op de iets hoger gelegen zandrug. De laaggelegen graslanden zijn belangrijk voor weidevogels en orchideeën. In de Doezumermieden vind je restanten van de turfwinning. Veenplassen en moerasbos vormen het landschap. Op de ruggen van de legakkers liggen nu wandelpaden. Vanuit theetuin Het Blotevoetenhof in Opende kun je de Doezumermieden verkennen.
Curringherveld
Misschien wel een van de mooiste voorbeelden waar samenwerking met de streek toe kan leiden is het Curringherveld. Bijna vijftig vrijwilligers uit het dorp Kornhorn zijn dagelijks actief in hún gebied. Op ruim 5 hectare is eigenlijk het Westerkwartier in het klein ontstaan. Alle bekende Westerkwartiers landschapstypes zijn er te vinden. De plaatselijke basisschool heeft er haar buitenlokaal. Kenmerkend zijn de ‘beleefpaden’ in het gebied.
Jilt Dijksheide
Vlakbij het bos Trimunt ligt Jilt Dijksheide, het enig overgebleven heideveld in het Westerkwartier. Hier vind je ook een pingo, een overblijfsel uit de ijstijd. Door het gebied lopen verschillende wandelroutes.
Allersmaborg
Even boven Ezinge ligt een van de juweeltjes van het Groningerland: de Allersmaborg. Het is een van de weinige Ommelander borgen die vrijwel helemaal bewaard is gebleven. De borg ligt in een bocht van het Reitdiep en het vermoeden bestaat dat hij gebouwd is om de sluis in de Reitdiepdijk te bewaken. Het gevangenishok in het oudste deel van de borg zou daar nog op wijzen.
Vanaf het einde van de 17e tot het eind van de 19e eeuw deed de Allarsmaborg vooral dienst als buiten van de Groningse burgemeesters en andere notabelen met bestuurlijke functies. Maar de erfgenamen van de laatste bewoner hadden geen belangstelling voor de borg en het verval zette in. In 1970 komt de borg in beheer bij Staatsbosbeheer en inmiddels is de borg in volle glorie hersteld. De Universiteit Groningen gebruikt het nu als gastenhuis. Rond de borg kun je in het voorjaar genieten van een schitterende stinsenbeplanting, hele tapijten van winterakoniet. In de boomgaard staan oude fruitbomen. Het borgterrein en het huis zijn niet vrij toegankelijk, wel kun je heerlijk wandelen in het park en door de boomgaard buiten de grachten. Meer informatie: Allersmaborg.nl
Natuur met zorg
Zorginstelling De Zijlen en Staatsbosbeheer werken al jaren succesvol samen. Onder het motto ‘Natuur met zorg’ zijn dagelijks vele cliënten actief aan het werk in de natuur en het fraaie landschap van het Westerkwartier. In de zomer worden de natuurpaden met zorg onderhouden zodat vele bewoners van de regio en bezoekers van elders hiervan kunnen genieten. In de winter wordt vooral gewerkt aan het onderhoud van de elzensingels.
Gebiedscoöperatie
In 2013 is de Gebiedscoöperatie Westerkwartier opgericht. De coöperatie is een belangrijk voertuig voor de ontwikkeling en versterking van de streek op vele fronten, zoals educatie, duurzame energie, werkgelegenheid, recreatie en toerisme, (duurzame) landbouw en beheer van de groene omgeving. Partners zijn agrarische natuurverenigingen De Eendracht, Stad en Ommeland en Boer & Natuur ZWK, Terra MBO, Stichting De Zijlen, Landschapsbeheer Groningen en Staatsbosbeheer.
