Op de Peelrandbreuk komen wijstgronden voor, waar ijzerrijk grondwater opkwelt.
Maashorst, in het noordoosten van Brabant, is geologisch gezien een bijzonder gebied. Vroeger liep hier de Maas. In de loop der tijd is de Maas steeds oostelijker gaan stromen door een breuk in de aardkorst. Deze breuk zorgde ervoor dat de bodem omhoog kwam, waardoor de Maas wel moest wijken. Het hoger gelegen gebied dat hierbij ontstaat heet horst, vandaar ook de naam Maashorst.
Inmiddels is het hoogteverschil in de Maashorst niet meer zichtbaar, maar de bodem laat nog wel sporen van de breuk zien. Op de horsten kun je grind en soms grote keien zien liggen. In de ijstijd zijn deze afgezet door de toen nog breed meanderende Maas.
Aan de westkant van de Maashorst ligt de Peelrandbreuk. Hier komen wijstgronden voor: vochtige, hoger gelegen gronden die ontstaan doordat bij een breuk in de ondergrond ijzerrijk grondwater opkwelt. Maashorst heeft 5 wijstreservaten; de ‘natte natuurparels’ van de Maashorst.
In het hart van de Maashorst vind je een open gebied. Een heuse 'wildernis', want de natuur mag hier grotendeels haar gang gaan. Sinds 2016 lopen hier indrukwekkende grazers rond: wisenten, taurossen en Exmoorpony's. De wisent, ook wel Europese bizon genoemd, is het grootste landzoogdier in Europa. Zo'n 2.000 jaar geleden liep hij hier, en op andere plekken in Europa, ook al rond. Maashorst is 1 van de 3 plekken in Nederland waar de wisenten rondloopt (naast Kraansvlak in Nationaal Park Zuid-Kennemerland en Boswachterij Kootwijk op de Veluwe). Ze leven nu nog in een speciaal, afgesloten gebied. Maar je kunt ze wel bekijken vanuit een uitzichtpunt en er zijn excursies vanuit Natuurcentrum De Maashorst.
Ook andere dieren profiteren van de open, natte natuur. Zo broeden er sinds enkele jaren grauwe klauwieren, veld- en boomleeuweriken, geelgorzen en nachtzwaluwen. En sinds 2012 broeden er raven op de Maashorst, na afwezigheid van bijna 100 jaar.
Maashorst is ook bekend om zijn historische plekken. Grafheuvels, urnenvelden, hoeves en kastelen vertellen het verhaal van de menselijke geschiedenis in dit gebied.