Over de Gelderse Poort
Nederland is een echt rivierenland. Eeuwenlang kronkelden de grote rivieren door het lage land. Ze brachten zand, klei en slib. Wierpen nieuw land op en overstroomden dat weer. Toen de mens de rivier temde, verdween de riviernatuur. Er kwamen dijken en kunstmatige oevers. De uiterwaarden werden weiland en bouwland. Tijdens hoogwater overstromen de uiterwaarden. Dit gebeurt het vaakst in de winter en in het voorjaar. De rivier laat dan zijn oerkracht weer even zien!
Het ontstaan van het landschap
De Gelderse Poort ligt aan het begin van de Nederlandse rivierdelta. Staatsbosbeheer heeft in grote delen van het gebied riviernatuur ontwikkeld. Zo werden in de Gelderse Poort vele kilometers uiterwaarden teruggegeven aan de natuur en aan de rivier. De Millingerwaard was als eerste aan de beurt. Daarna volgden andere gebieden zoals de Groenlanden, Bisonbaai, Klompenwaard, Gendtsche Waard, Bemmelse Waard, Erlecomsche Waard, Oude Waal, Stadswaard en recent de Oosterhoutse Waard. Het resultaat is verbluffend.
Nevengeulen
In de uiterwaarden is weer plaats gekomen voor kleine zijriviertjes, zogenaamde nevengeulen. Daarin kunnen vissen hun eitjes leggen of opgroeien. Ook zijn er bijzondere ooibossen gekomen, de wilgen en zwarte populieren zijn er spontaan gekiemd. Het is wachten op de dag dat er een zeearend of misschien wel een zwarte ooievaar zijn nest bouwt.
Paradijs voor dieren
De meren, nevengeulen, moerassen en ooibossen vormen een paradijs voor vissen, vogels en talloze insecten. En ieder jaar worden nieuwe zeldzame planten gevonden. Bevers, dassen, otters en lepelaars voelen zich nu al thuis in de Gelderse Poort. En straks misschien ook wel de visarend. In de uiterwaarden grazen wildlevende paarden en runderen. Houd een veilige afstand van 25 meter afstand tot de dieren.
Rijnstrangen
In het oosten van de Gelderse Poort liggen de Rijnstrangen. Een uniek stelsel van oude rivierlopen die begroeid zijn geraakt met moeras. Het is het broedgebied van zeldzame rietvogels zoals roerdomp en grote karekiet.
Waterrijk
In de Betuwe tussen Arnhem en Nijmegen ligt het Waterrijk. Een nieuw moerasgebied in Park Lingezegen. Hier broeden bijzondere vogels, die je vanaf wegen en paden goed kunt bekijken. Waterrijk West is ook vanaf het water te beleven.
Forten
Fort Beneden Lent ligt verscholen in het landschap aan de noordoever van de Waal ligt bij Lent. Het is in 1862 gebouwd ter verdediging van de stad Nijmegen en fungeerde later ter bescherming van de spoorbrug over de Waal. Het fort bestaat uit een bomvrij logiesgebouw met daar omheen een aarden redoute (een schans met enkel uitspringende hoeken) en een gracht. Nu valt het verdedigingswerk niet op omdat onder andere de wal van het fort helemaal begroeid is met struweel en wilgen. Ook de gracht is voor een groot deel onzichtbaar geworden door de begroeiing. Het fort ligt aan de Zaligestraat 6 te Lent en is niet toegankelijk.
Fort Pannerden ligt op een markant punt, op de splitsing van de Waal en het Pannerdensch Kanaal. Het fort is tussen 1869 tot 1871 gebouwd om de splitsing van de Rijn en de Waal te bewaken en de opmars van vijanden te vertragen. Het deed dienst als een vooruitgeschoven post van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het fort is in april 2016 heropend na renovatie en biedt nu interactief spel, rondleidingen, horeca met een spectaculair uitzicht, filmzaal, soldatenmuseum en prachtige wandelingen in fraai rivierenlandschap. Kijk voor meer informatie op fortpannerden.eu. Adres: Waaldijk 1, Doornenburg.
Klompenwaard
Fort Pannerden ligt middenin de Klompenwaard, in het wilde hart van de Gelderse Poort, een ruig gebied dat wordt begraasd door rode geuzen en konikpaarden. Vanaf juni is de Klompenwaard een bloemenzee met bijzondere planten zoals grote centauri en pijpbloem. En wie geluk heeft ziet boven de wallen rondom het Fort de spectaculaire koninginnenpages vliegen. Langs de nevengeul van de Waal die door de Klompenwaard loopt leven bevers en ijsvogels.
