Nieuws

Het wemelt van de ooievaars en lepelaars – waarom?

  • 12 augustus 2025
  • Flora en fauna
  • Leestijd 3 minuten

Deze week stelde een bezoeker van De Peel ons deze vraag: "Bijna dagelijks wandel ik in de Deurnsche of Mariapeel. Wat me opvalt is dat ik dit jaar met grote regelmaat lepelaars en ooievaars zie. Vandaag zelfs een groep van zeker 30 lepelaars en 54 ooievaars. Waarom zijn die er dit jaar en hoe bijzonder is dit?" Dit blog geeft antwoord op deze vraag.

De lepelaar wordt in Brabant steeds vaker in grote groepen gespot

Grote groepen

Ook onze boswachters spotten vaker grote groepen lepelaars en ooievaars. Ze spotten zelfs regelmatig de zeldzamere zwarte ooievaar. Ook Mari de Bijl refereerde in zijn column dat ‘het zwart ziet van de witte vogels’ op het Scheidingsven op de Strabrechtse heide. Hoe komt dit? Volgens boswachter ecologie Bjorn Alards zijn er diverse redenen voor.

Toename van aantallen door natuurontwikkeling

Het gaat landelijk gezien heel goed met zowel lepelaar als de ooievaar als broedvogel. De grafieken (zie hieronder) laten al jaren een toename zien.
De laatste jaren zijn er diverse natuurontwikkeling projecten geweest waardoor er geschikt broedgebied is ontstaan voor lepelaars. Er zitten nu bijvoorbeeld kolonies lepelaars bij Nederweert in verschillende gebieden, maar ook op de Strabrechtse Heide en Deurnsche Peel zijn ze gaan broeden (met tientallen paartjes). Alle jongen zijn inmiddels uitgevlogen en dat levert dus ook grotere aantallen op. Als die jongen gaan zwerven in de regio zie je ze op meer plekken.

Ooievaars doen het ook goed als broedvogel. Ze verspreiden zich meer in Zuidoost-Nederland. Daarnaast is augustus dé piekmaand (zie onderste grafiek, bron: Trektellen.nl) van het wegtrekken. Je ziet nu groepen van enkele tientallen soms wel honderden bij elkaar die onderweg zijn naar Afrika. Als tussenstop, om aan te sterken voor de lange reis, dalen ze bij een ven of water naar beneden af om te foerageren.

McDonalds langs de route

De laatste, niet onbelangrijke reden: er is veel te eten! Door het natte voorjaar hebben amfibieën zich massaal voortgeplant. Daarna kwam er een periode van droogte, waardoor die massa aan amfibieën nu in een klein plasje/vennetje met water over zijn gebleven. Voor vogels als lepelaars, reigers en ooievaars zijn deze wateren een soort McDonalds op weg naar Afrika – dé manier om heel makkelijk snel en veel te kunnen eten.

Zwarte ooievaar in de Brabantse natuur

Zwarte ooievaar is zomergast

De zwarte ooievaar wordt ook vaak gespot. Deze soort broedt overigens nog niet in Nederland maar doet het wel goed in Duitsland en de Ardennen. Het is dus wachten tot… Vooralsnog is het vooral een zomergast, maar omdat ze het zo goed doen bij de buren zien we ze dus wel steeds meer en in grotere aantallen bij ons.

Heb je een vraag over ontwikkelingen in de Brabantse natuur? Stuur deze dan vooral aan ons door!

Meer over dit onderwerp