De eerder nog gesettelde kolonie van ruim 3407 broedende grote sterns gaat dit jaar geen nieuwe generatie vogels leveren. Alle eieren en kleine kuikens hebben het niet overleefd. Gelukkig gaat het op het Wagejot ,van Natuurmonumenten, even verderop wel uitstekend. Op het moment van schrijven zitten daar vele grote bijna vliegvlugge kuikens bij circa 4000 paartjes grote sterns.
Een onrustig Pinksterweekend
Net voor het Pinksterweekend ben ik op de Prins Hendrikzanddijk voor monitoringswerkzaamheden. Het is herfstachtig weer met een harde zuidwestenwind ( 5-6 bft). Het is echt broedseizoen hier, dus ik scharrel volledig langs de rand voorzichtig over de strandhaak. Kokmeeuwen zitten met grote kuikens, dwergsterns zitten op eitjes en een nieuwe broedvogel voor deze plek, een zwartkopmeeuw, zit ook te broeden. Ongeveer ter hoogte van het uitkijkpunt hangt een onrustige wolk grote sterns in de lucht. De kolonie is aan de wandel. Er zijn veel jonge kuikens en her en der zitten groepjes grote sterns met kuikens in de hoge plukken helm. Een deel van de vogels zit nog te broeden. Die broedende vogels worden omsingeld door onvolwassen grote mantelmeeuwen. Ik tel er zo een stuk of 130. Grote mantelmeeuwen zijn de grootste meeuwen ter wereld en met hun postuur en krachtige snavel een serieuze bedreiging voor kleinere soorten.
Vorig jaar merkte we ook al op dat grote mantelmeeuwen eierenpikkers zijn en dat leverde ook behoorlijk uitval op bij de grote sterns. Ik aanschouw van afstand de harde werkelijkheid en heb nog even hoop dat een deel wellicht op een plek met meer dekking en bescherming hun jongen toch wel groot zal krijgen dit seizoen. Een hoopvolle gedachte die niet uit zal komen. Het weekend is het erg slecht weer. Buien en vooral harde wind. Goed weer om niet de zee op te gaan voor grote meeuwen. Wat moet je daar met windkracht 6 uit het westen op een zondag als er überhaupt geen visserij of eten te vinden is. De groep grote mantelmeeuwen heeft de gehele strandhaak ‘leeg geveegd’ . Ze kregen daar hulp bij van passerende zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen. Niet alleen de grote sterns werden verstoord en gepredeerd, ook de aanwezige visdieven, dwergsterns en kokmeeuwen werden ‘opgerold’.
Wisselend succes bij kustbroedvogels
Kustbroedvogels hebben een wisselend broedsucces. Ze kiezen regelmatig voor risicovolle broedplekken. Overstuiving, overspoeling, verstoring door recreatie of predatiedruk spelen regelmatig op. Een paar jaar geleden kwam daarbij een vogelgriepuitbraak. Dat had erg veel impact, want toen gingen ook alle volwassen grote sterns dood. Het is goed om daarom even uit te zoomen. De Prins Hendrikzanddijk ging dit jaar voor veel soorten harstikke mis, behalve voor de grote mantelmeeuwen…
Op andere plekken hadden strandbroeders en grote sterns wel successen. Het Wagejot verliep soepeltjes met veel jonge grote sterns. Volgens mij is het wel van groot belang dat de gebieden waar deze soorten kunnen broeden voorradig en beschikbaar zijn en blijven. Hoe meer plekken er potentieel broedgebied zijn, hoe groter de kans dat deze kustbroeders zich gaan spreiden en steeds weer ergens veel kuikens groot laten worden. Hoe kwetsbaarder die plekjes worden, hoe impactvoller een drukfactor is. Want dat een zandplaat een keer overspoelt en grote meeuwen jonge vogels eten. Dat is natuurlijk harstikke natuurlijke dynamiek.
