Nieuws

Bos, voor nu en in de toekomst

  • 04 september 2020

Reactie op artikel ‘Dit is landbouw met bomen’ in De Groene Amsterdammer

In de Groene Amsterdammer verscheen op 26 augustus 2020 een artikel met de titel: Dit is landbouw met bomen. In dit artikel wordt kritiek geleverd op ons bosbeheer. We begrijpen dat werken in het bos soms vragen oproept. Vragen die we altijd graag beantwoorden, of deze vragen nu van journalisten komen, bezoekers van onze gebieden, of andere mensen die net als wij zeer begaan zijn met de natuur. Helaas is Staatsbosbeheer door de betreffende journalist niet gevraagd om te reageren op het artikel. Hierdoor staan er een aantal onwaarheden in waar we alsnog graag op ingaan.

Houtoogst

Het is een misvatting dat wij meer bomen zijn gaan kappen door het beleid van oud-staatssecretaris Bleker en de bezuinigingen ten tijde van kabinet Rutte 1. De jaarlijkse houtoogst is al jarenlang stabiel rond de 300.000 m3. Zowel vóór als ná deze periode. Dit vind je terug in onze bosvisie en in onze jaarverslagen.

Kaalkap

Deze methode wordt inderdaad door ons gebruikt, maar zeker niet overal en zeker niet op de schaal zoals dit in het artikel wordt verondersteld. 60 tot 70 procent van de houtoogst vindt plaats door middel van dunning of uitkap; het selectief individuele bomen verwijderen uit het bos. Bij andere vormen, voornamelijk groepenkap, werken we met een maximale omvang van een halve hectare. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden, denk hierbij aan noodkap bij calamiteiten zoals boomziektes, wijken we hiervan af.

Gevarieerd bos

In het artikel wordt beweerd dat we gevarieerde bossen kappen en monotone naaldbossen op die plekken terugplanten. Het tegendeel is echter waar. In de oude productiebossen die in het verleden zijn aangeplant, werken we juist aan meer variatie in het bos. Het liefst doen we dat via de natuurlijke weg door bosontwikkeling en als dat niet lukt door het bijplanten van loofbomen. Deze variatie is goed voor de biodiversiteit en levert ook nog eens mooiere bossen op. In de nieuwe bossen die we planten gebruiken we veel boom- en struiksoorten door elkaar. Dit is belangrijk voor de soortenrijkdom en maakt een bos ook veel veerkrachtiger tegen boomziektes en toekomstbestendiger in een veranderend klimaat. De veronderstelling in het artikel dat wij ‘landbouw met bomen’ bedrijven of monotone productiebossen aanleggen is niet waar: 2/3 van onze bossen zijn multifunctioneel, waar natuur, recreatie en houtoogst samenkomen. En 1/3 van onze bossen zijn natuurbossen, waar de natuurlijke ontwikkeling voorop staat. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de bosreservaten. Uit de bosinventarisaties blijkt dat het bos gevarieerder wordt met meer menging, meer oude en dikke bomen en meer biodiversiteit. Dit laatste blijkt ook uit cijfers van het CBS; het bos is één van de weinige natuurtypen in Nederland waarin de biodiversiteit vooruit gaat.

Bodembewerking

De kritiek in het artikel op bodembewerking (het machinaal voorbereiden van de bodem voor nieuwe, jonge bomen) is gebaseerd op het verleden toen we deze maatregel vaak toepasten. Tegenwoordig gaan we er terughoudend mee om en passen we dit alleen toe op plekken waar geoogst is en de gewenste bosverjonging niet vanzelf op gang komt. We willen immers dat er jonge bomen gaan groeien op deze plekken en daarbij moeten we dit middel soms inzetten. Als het niet nodig is, doen we dit niet.

Houtproductie

Staatsbosbeheer draagt bij aan duurzame houtproductie uit Nederland, nu en in de toekomst. Dat betekent dat we ook naar de huidige bossen moeten kijken en ervoor moeten zorgen dat er nu bomen gaan groeien die over 50 of 100 jaar groot en gezond zijn. Als we daar nu niet voor zorgen, kunnen onze kleinkinderen geen gebruik maken van de meest milieuvriendelijke grondstof voor bijvoorbeeld huizenbouw, of alleen uit het buitenland hout halen. We werken met de strenge eisen van het FSC®-keurmerk. Dit doen we in volle overtuiging met kennis, ervaring en vakmanschap. Bij een duurzaam gebruik van hout, draagt dit bij aan het opvangen en vasthouden van CO2.

Staatsbosbeheer staat voor meer bos

Naast het duurzaam beheren van onze bossen, planten we ook nieuwe bossen aan. De komende jaren planten we verspreid over Nederland 5.000 hectare gevarieerd nieuw bos aan.

Dit is een reactie op het artikel Dit is landbouw met bomen van Marcel ten Hooven, gepubliceerd in De Groene Amsterdammer van 26 augustus 2020.

Meer over dit onderwerp