Nieuws
Pieter Helsper, vrijwilliger bij Staatsbosbeheer en vogelgids deelt zijn verhaal uit de Schoorlse Duinen over de nachtzwaluw.
Drie 18-jarige meiden uit Groet fietsen geschrokken en gehaast over de ‘Nieuwe weg’ richting Groet. Die enge kerels maken weer dat rare geluid in de bosjes langs het fietspad. Nog vol adrenaline zegt een van die meisjes ‘wat zijn dat tocht voor rare kerels, ik vind ze ontzettend eng’. Ze krijgt geen respons, want de anderen weten het ook niet, maar ze zijn blij dat er niemand achter hun aanfietst.
Het is een mooie avond en nacht voor de Nachtzwaluwexcursie van Staatsbosbeheer in de Schoorlse Duinen. De vogelgids neemt de groep mee naar plekken waarvan hij weet dat de nachtzwaluw zich vaak laat horen en zien, zonder dat de excursie tot een grote verstoring leidt. Voor aanvang van de excursie zegt hij nog ‘De donkerperiode is voor veel (zoog)dieren een belangrijk moment van de dag, veelal is het gebied dan rustig en een deel van de dieren slaapt terwijl en ander deel juist op pad gaat. We moeten we ons zo daarom stil mogelijk verplaatsen en op de plekken waar we gaan kijken zo stil mogelijk gedragen. Verder gaan we een natuurgebied in en niet een dierentuin. Dit laatste betekent dat we geen garantie hebben dat we de nachtzwaluw kunnen horen en of zien’. Gespannen gaat de groep op pad.
De vogelgids van Staatsbosbeheer zegt na een korte fietstocht ‘hier stappen we af en dan lopen we het laatste stukje over het voetpad’. En dan begint het lange wachten in stilte. Om zo tien voor elf begint de eerste nachtzwaluw te zingen. Nouja zingen, het klinkt niet echt als zingen. Het klinkt als een hele lange ‘errrrrrrrrrrrr’. De vogelgids zegt ‘luister goed, nu begint de nachtzwaluw te zingen en als je een ‘wiep’ hoort, dan is die aan het vliegen. De vrouw naast de natuurgids zegt ‘oooh, is dat nou de zang van de nachtzwaluw, ik dacht vroeger dat er mannen in de bosjes stonden die dit geluid maakte als we na een avondje stappen in Bergen op de terugweg in het donker door de Schoorlse Duinen naar huis fietsten. Wat waren we toen bang. Ik ben zo blij dat ik nu weet waar dat geluid vandaan komt.’
De nachtzwaluw heeft een reputatie en ook de nodige bijnamen; geitenmelker, melkzuiger, dagslaper, windhapper, vliegende pad, nachtraaf, nachtkraai, nachtratel en zelfs lijkvogel, omdat de Nachtzwaluw aanvankelijk beschouwd werd als een gruwel en kwaadaardig wezen.
Nou zo erg is het niet hoor. Het is wel een mysterieuze vogel die pas ontwaakt als de meeste andere dieren gaan slapen. Het is best een grote vogel die je in grootte kunt vergelijke met de torenvalk of de koekoek. De nachtzwaluw overwintert zuidelijk onder de evenaar in Afrika en legt in 6 – 8 weken tijd een enorme afstand af om in de Schoorlse Duinen te gaan broeden.
Gelukkig gaat het steeds een klein stukje beter met de nachtzwaluw in de Schoorlse duinen. Dankszij gericht beheer worden de omstandigheden voor de nachtzwaluw steeds beter, waardoor de populatie in het laatste decennium is toegenomen. Dit jaar zijn vermoedelijk zo’n 25 paartjes in de Schoorlse Duinen aanwezig. Dat klinkt niet veel en dat is ook zo. Daarom moeten we heel zuinig op deze kleine populatie, die overigens de grootste is van het gehele Nederlandse duingebied. Het helpt als de honden aan de lijn blijven, het helpt als iedereen op de paden blijft en niet kris kras door het gebied wandelt of fietst. Ook de fanatieke vogelaar moet in het enthousiasme niet de vogels verstoren. Laten we zuinig zijn op deze bijzondere vogel die zijn thuis heeft gevonden in de Schoorlse Duinen.
Als er vragen zijn over de nachtzwaluw stel die gerust, want binnen het beheerteam en het Buitencentrum Schoorlse van Staatsbosbeheer duinen zijn veel gepassioneerde medewerkers en vrijwilligers graag informatie met je delen.
Geïnteresseerd in een nachtzwaluwexcursie? Dit jaar worden ze niet meer gehouden, omdat ook Staatsbosbeheer de druk op de nachtzwaluw zo laag mogelijk wil houden. Wil je toch dit jaar het nachtleven in de Schoorlse Duinen ontdekken? Ga dan mee met de Vollemaanwandeling, ga opzoek naar de bosuilen of stap in de duisternis met de Nachtwaker.
