Werk in uitvoering
Staatsbosbeheer werkt aan herstel verbetering van de kwaliteit van drie karakteristieke vennen op de Veluwe met financiering van Provincie Gelderland en in samenwerking met diverse betrokkenen. Na onderzoek en overleg zijn herstelplannen opgesteld, waarvan het eerste deel in najaar 2022 is uitgevoerd. Najaar 2023 is het tweede deel van de uitvoering gepland. De maatregelen moeten de vennen weer sterker maken.
Watergraafsmeertje bij Garderen, vencomplex Zandenbos bij Nunspeet, Kootwijkerveen bij Nieuw Millingen, Veluwe.
2018-2023 (uitvoering 2022-2023)
De oevers van de vennen groeiden dicht en er stond veel begroeiing omheen. Door begroeiing rond de vennen weg te halen ontstaat er een positief effect op de waterkwaliteit en het waterniveau in- en rond het ven. Daar zijn veel bijzondere planten en dieren afhankelijk van, bijvoorbeeld een aantal libellensoorten: maanwaterjuffer, venwitsnuitlibel, venglazenmaker. Maar ook amfibieën zoals heikikker, vlinders zoals het heideblauwtje en veel zeldzame planten als beenbreek dreigen te verdwijnen door mineralisatie en verdroging van veen- en venoevers. Het water in het ven, de flora en de fauna vormen namelijk een samenhangend natuurlijk systeem.
Aan de oostzijde van het Kootwijkerveen zijn de maatregelen in december 2023 gereed. Dit najaar vinden de laatste werkzaamheden plaats. In het gebied worden 6 hectare bomen verwijderd om een smalle corridor met heide te realiseren door het bos zodat verschillende dieren van het ene heidegebied naar het andere kunnen trekken. Lees meer over de herstelwerkzaamheden in:
De werkzaamheden aan de westzijde van het Kootwijkerveen zijn nog niet uitgevoerd. Gemeente Apeldoorn is hier nog bezig met onderzoek naar niet gesprongen explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. Er is ook een verbindingszone uitgewerkt van het Kootwijkerveen naar het Nieuw Millingense zand, waarmee twee leefgebieden van adders en andere dieren verbonden worden. Deze zone ligt in munitieverdacht gebied en kan dus nog niet worden aangelegd. Bij het Watersemeertje zijn de maatregelen ook in december 2022 klaar en is er weer de nodige ruimte voor de bij het ven en oevers levende flora en dieren.
Het nieuwe herstelplan voor de Zandenbosvennen is klaar. Op een eerder ingediend herstelplan kwamen veel reacties uit de omgeving. Inmiddels is met een klankbordgroep uit de omgeving en met diverse betrokkenen en specialisten een aangepast herstelplan gemaakt. In dit nieuwe plan is zorgvuldiger gekeken naar de cultuurhistorie van het gebied en de belangen van de omwonenden. In het nieuwe plan wordt minder bos gekapt, blijven meer rododendrons gespaard en worden een aantal wandelpaden verlegd in plaats van afgesloten. Wilt u dit proces volgen en bent u benieuwd naar de uitkomsten? Neem dan een kijkje op de pagina: Natuurherstel Zandenbosvennen.
Honden mogen in de toekomst niet meer in de Zandenbosvennen zwemmen, omdat dit de plantengroei en het dierenleven verstoord. Daarnaast graven honden vaak gaten in de oevers, waardoor de vennen lek kunnen raken. Als compensatie hiervoor wordt in december 2022 aan de oostzijde van het Zandenbos (bij het tunneltje naar de Zandenplas) een spartelvijver voor honden ingericht, zodat honden in het Zandenbos toch lekker het water in kunnen.
Verder onderzoeken we diverse vennen op de Noord- en Zuid-Veluwe op maatregelen die ten goede komen van de waterhuishouding en maken we de oevers vrij van jonge bomen.
De vennen en hun oevers op de Veluwe zijn bijzonder soortenrijk door de waterkwaliteit. Dat moet behouden blijven. De ecologische kwaliteit van de bovenstaande vennen is op de Veluwe zeer zeldzaam geworden.
Het herstel en behoud is in opdracht van en financiering door de provincie Gelderland en ministerie van LNV. Bekijk onderstaande video van de provincie Gelderland over vennen en beken.