Werk in uitvoering
Natte en droge heide, laagtes met vennen en blauwgrasland zijn unieke kenmerken van dit Natura 2000-gebied, dat versnipperd en verdroogd is geraakt. De enclaves worden weer met elkaar verbonden en de waterhuishouding wordt op orde gebracht.
Het werkgebied ligt in Oost-Twente tussen Denekamp en de Duitse grens. Deze gebieden vormen onderdelen van het natuurgebied Dinkelland. Dit zijn restanten van het omvangrijke heidelandschap in Oost-Twente dat vroeger bekend stond onder de naam Denekamperveld.
Augustus 2023 - voorjaar 2027
Naast blauwgraslanden en heide vind je in Punthuizen, Stroothuizen en Beuninger Achterveld grote vennen, ondiepe meertjes omringd door bloemen en planten. Het zijn vooral de planten en dieren die dit schraal drassige grasland zo bijzonder maken, zoals de aardbeivlinder, moerassmele en levendbarende hagedis. De parnassia en Spaanse ruiter zijn planten die het blauwgras wit en paars doen kleuren. Niet voor niets is Punthuizen, Stroothuizen en Beuninger Achterveld één van de Europees beschermde Natura 2000-gebieden.
Door de jaren heen is het grote heidegebied Dinkelland versnipperd en verdroogd geraakt. Punthuizen, Stroothuizen en Beuninger Achterveld zijn enclaves geworden. Het blauwgrasland en de heide gaan achteruit door verdroging. De unieke natuur, van wat is overgebleven, staat onder druk. We versterken het ecosysteem en herstellen de oorspronkelijke waterhuishouding. Zo krijgen kenmerkende planten en dieren weer de ruimte en blijft dit bijzondere natuurgebied behouden voor de toekomst.
De drie gebieden worden weer met elkaar verbonden. Door het herstel van historische slenken (lage delen), het dempen van sloten en het gedeeltelijk verwijderen van jonge bomen en struiken, blijft er meer water in het gebied. Zo wordt de natuur versterkt en behouden voor de toekomst.
Om het landschap open te houden en water beter vast te houden, verwijderen we berken en grove dennen. Deze bomen verdampen elke dag honderden liters water en dragen zo bij aan de verdroging. Om water beter in het gebied vast te houden en het leefmilieu voor kwetsbare soorten te verbeteren, verwijderen we begroeiing in sloten en greppels en dempen we ze zo veel mogelijk. Waar sloten en greppels een afvoerende functie moeten behouden, worden ze gedeeltelijk gedempt. De sloot langs de Punthuizerweg krijgt een speciale mat onder de slootbodem. Deze mat zorgt ervoor dat de sloot geen grondwater meer aantrekt vanuit de natuur. Ook halen we drainagebuizen weg of leggen ze hoger.
De bomkraters uit de Tweede Wereldoorlog die in het gebied voorkomen, onttrekken grondwater. Uit respect voor de cultuurhistorische waarden worden ze tot 20 centimeter boven de grondwaterstand gedempt. Zo blijven ze in het landschap herkenbaar. De bomkraters hebben daarnaast een ecologische functie bijvoorbeeld als drinkplek voor dieren.
Door het verwijderen van voedselrijke bodem krijgt de unieke flora meer kans en ontstaat een grotere variatie van soorten die hier in het gebied thuishoren. De kwetsbare planten groeien op een voedselarme bodem. Er is nu te veel voedselrijke grond. Die grond wordt gedeeltelijk verwijderd (plaggen) en percelen uitgemijnd. Uitmijnen betekent dat het teveel aan voedingsstoffen wordt afvangen. Het gras wordt gemaaid en afgevoerd, maar niet meer bemest. Zo krijgen heide, blauwgrasland en speciale bloemen, zoals de klokjesgentiaan, betere groeiomstandigheden.
Door herstel van de oorspronkelijke hoge delen (dekzandkoppen) en lage delen (slenken) in het landschap, kan voedselarm grondwater dankzij de verschillende leemlagen en hoogteverschillen gemakkelijk aan de oppervlakte komen. Daardoor kunnen er zeldzame en bijzondere planten en dieren leven. Het oorspronkelijke glooiende landschap wordt weer zichtbaar.
Wij werken samen met partners aan het behoud van deze bijzondere natuur. Staatsbosbeheer is in opdracht van provincie Overijssel verantwoordelijk voor de uitvoering van het natuurherstel in Punthuizen, Stroothuizen en Beuninger Achterveld. Voor de realisatie van dit project werken we samen met LTO Noord, gemeente Dinkelland, gemeente Losser en waterschap Vechtstromen. Ook overleggen we regelmatig met buren, pachters, vrijwilligers en andere belanghebbenden bij het gebied. Daarom organiseren we van tijd tot tijd bijeenkomsten, veldbezoeken en excursies.
Wil je op de hoogte blijven van werkzaamheden en eventuele omleidingen? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief. Heb je vragen over de werkzaamheden of wil je meedenken, stuur dan een e-mail met naam en contactgegevens naar punthuizenstroothuizen@staatsbosbeheer.nl. Op de website van de provincie Overijssel lees je de actuele stand van zaken over het Provinciaal Inpassingsplan (PIP) en andere (juridische) processen en procedures. Zie overijssel.nl/punthuizen.
