Natuurherstel Varkensland

Staatbosbeheer voert in Varkensland werkzaamheden uit tegen de gevolgen van verdroging en stikstof-en fosfaatbelasting om daarmee de natuurkwaliteit te verbeteren.

Laagveenmoeras in De Weerribben

Locatie

Veenweidgebied Varkensland ligt in Waterland (NH).

Looptijd

2022 – 2023.
Begin 2022 vraagt Staatsbosbeheer de vergunningen aan bij onder andere de gemeente Waterland en het Hoogheemraadschap. Naar verwachting zijn alle maatregelen in het najaar van 2023 afgerond.

Varkensland

In het veenweidegebied Varkensland bevindt zich Europese topnatuur. Het is een open, moerassig landschap met veenmossen, riet, water, graslanden, botanisch hooiland en spaarzame veenbosjes. Dit gebied is een van de laatste relicten van het laagveenlandschap waar ooit grote delen van West Nederland mee bedekt waren. Hier groeien veenmossen, orchideeën (waaronder de zeldzame veenmosorchis), zeggen en biezen, broeden en foerageren weide-en moerasvogels (zoals grutto, tureluur en roerdomp) en hier leven zeldzame diersoorten als de moerassprinkhaan en de noordse woelmuis. Het is niet alleen voor Nederland maar ook internationaal een bijzonder ecosysteem en landschap. Het heeft dan ook een beschermde N2000 status.

Herstel veenweidegebieden

De natuur in Varkensland staat onder druk. Droogte, stikstof- en fosfaatbelasting en klimaatverandering bedreigen dit landschap. Het gevolg is een achteruitgang van de soortenrijkdom aan planten, een ongewenste toename van algemene en snelgroeiende planten, achteruitgang van weidevogels en oxidatie van veen waardoor CO2 vrijkomt. Om dit open landschap te versterken en te behouden is het noodzakelijk het gebied te verschralen, de waterpeilen beter te kunnen sturen en werkzaamheden makkelijker uit te kunnen voeren.

Maatregelen

In 2022 en 2023 gaat Staatbosbeheer op een aantal percelen in Varkensland werkzaamheden uitvoeren om de natuurkwaliteit te verbeteren. De maatregelen die we nu gaan uitvoeren zijn gericht tegen de gevolgen van verdroging en stikstof-en fosfaatbelasting. Een deel van het gebied zal weer natter worden, waardoor een open landschap met afwisseling van water met rietzoomen, veenmosrietland, botanisch hooiland en moerasheide ontstaat. Op deze kaart is dit in beeld gebracht. In detail gaat het om de volgende 5 maatregelen:

Uitbreiding rietland en structuurrijk grasland:
- plaatsen van dammen, stuw en pomp en daarmee verhogen waterpeil;
- afgraven van een deel van de percelen (“ondiepe petgaten”);
- verbreden van enkele sloten.
Kwaliteitsverbetering van het watersysteem:
- in graslanden en veenmosrietlanden worden buisverbindingen in het greppelsysteem verbeterd.
Verhoging van de natuurwaarde door ontwikkeling naar botanisch hooiland:
- verhogen waterpeil in zomer, met behulp van nieuw te plaatsen pomp;
- verdiepen, verbreden en verbinden van de greppels;
- verschraling, jaarlijkse en soms tweejaarlijks maaien en afvoeren, van de hooilanden.
Aanbrengen van oeverbescherming:
- ter bescherming van (riet)oevers wordt oeverbescherming aangebracht.
Maken van een beheerpad en versterken van kades.

Bekijk kaart 1 en kaart 2 voor een overzicht van de maatregelen. Deze zijn geplaatst onder voorbehoud, er kan mogelijk nog iets worden aangepast.

Meer informatie

Omwonenden en betrokken organisaties informeren we per brief, informatiepanelen en in de lokale media. Op deze webpagina houden we informatie over de planning en voortgang actueel.
Lees meer over de aanpak natuurversterking en stikstof in de provincie Noord-Holland.
Op 22 februari ‘22 zijn de vergunningsaanvragen voor Natuurontwikkeling Varkensland ingediend via het Omgevingsloket bij Gemeente waterland (omgevingsvergunning) en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (watervergunning). U kunt de voortgang inzien via overheid.nl/berichten-over-uw-buurt