Kwaliteitsimpuls Abtswoudse bos
Actief op pad gaan helpt onze fysieke en mentale gezondheid vooruit! En dat is belangrijker dan ooit. “Een beweegvriendelijke en natuurlijke leefomgeving”, daar gaat Staatsbosbeheer komende tijd mee aan de slag. Dankzij de subsidieregeling Groen van Provincie Zuid-Holland krijgen de recreatieve voorzieningen van onder andere het Abtswoudse bos (Delft) een kwaliteitsimpuls. De focus van deze impuls ligt op de wandelende recreant. Door het verbeteren en toevoegen van informatievoorzieningen, routes en speelnatuur moet het gebied toegankelijker en aantrekkelijker worden voor ouderen, families en kinderen.
Locatie
Abtswoudse bos, een recreatiegebied ten zuiden van Delft, Midden-Delfland (ZH) en onderdeel van het Bijzonder Provinciaal Landschap Midden-Delfland.
Looptijd
- Voorbereiding najaar 2020 - voorjaar 2021
- Uitvoering 2022 - 2023
Van weidegebied naar park en bos
Het Abtswoudse Bos was voorheen weidegebied, met hier en daar een boerderij, wilgenlaantjes en een kreek. Het weidegebied is met de reconstructie van Midden-Delfland omgevormd tot bosgebied en rond het jaar 2000 opengesteld.
Dit jonge bos van ongeveer 190 ha groot, is zeer divers. De variatie loopt uiteen van percelen met bos tot moeras- en ruigte met een belangrijke vlinderbiotoop. Het Abtswoudse bos bevat diverse wandel- en fietspaden en een aantal ruiterpaden. Door het gebied loopt een meanderende kreek met grote ecologische waarde. Centraal in het bos ligt het Landart project 'Moeder Aarde', een heuvelpartij in de vorm van een vrouwenlichaam. Vanaf het hoofd is er een schitterend uitzicht over het hele bos en de polder.
In 2020/2021 heeft Staatsbosbeheer boswerkzaamheden uitgevoerd en zijn veel zieke essen vervangen door een grote variatie aan boom- en struiksoorten om een gevarieerder bos te krijgen.
Verbinding tussen stad en land
Het gebied ligt direct tegen de woonwijk Tanthof en het bedrijventerrein Schieoevers. Het is daarmee een waardevol recreatiegebied voor zowel de omwonenden als werknemers en vormt de overgang van de stadsrand naar het open weidegebied van Midden-Delfland. Tanthof is een wijk waar vergrijzing optreedt; bewoners blijven er graag wonen, omdat het een prettige groene wijk is.
Tot heden ontbreekt een duidelijke verbinding tussen de wijk en het Abtswoudse bos, dit biedt kansen. Deze kansen willen wij benutten door in het recreatiegebied routes voor diverse doelgroepen te creëren die aansluiten op de wijk. Daarnaast willen we speelnatuur realiseren, voor bijvoorbeeld grootouders die op hun kleinkinderen passen en met de daarbij behorende beplanting inspelen op beleefbaarheid van de natuur en het verbeteren van de biodiversiteit van het gebied. Door bovenstaande kansen om te zetten in acties dragen we bij aan de aantrekkelijkheid, beleving en biodiversiteit van het gebied en versterken we de relatie met de wijken Tanthof, Buitenhof en Voorhof.
Een verbeterde verbinding aan de kant van bedrijventerrein Schieoevers draagt bij aan het stimuleren van lunchwandelingen door werknemers. Met het verbeteren van paden en het toevoegen van informatievoorzieningen neemt de mate van bewegen en recreëren verder toe.
Speelnatuur
Voor kinderen uit de buurt en hun begeleiders wil Staatsbosbeheer graag speelnatuur in het Abtswoudse Bos realiseren. In oktober 2021 is een eerste schetsontwerp aan bewoners gepresenteerd als onderdeel van de kwaliteitsimpuls. Dat leidde tot een bewonersinitiatief tegen het schetsontwerp van de speelnatuur op de beoogde locatie langs de Willem Dreeslaan. Vervolgens is Staatsbosbeheer opnieuw met de bewoners in gesprek gegaan en organiseerden we in april 2022 een informatiemarkt samen met het bewonersinitiatief. Hier presenteerden we een aantal varianten met een landschappelijke inrichting, waaronder een variant met een speelroute. Deze optie had de meeste voorkeur vanuit de bewoners. In juni 2022 is de uitwerking van deze optie nogmaals aan bewoners voorgelegd. Dit plan kon op brede steun rekenen.
Met een aantal kleine verbeteringen zijn we met dit ontwerp in gesprek gegaan met de gemeente Delft en het hoogheemraadschap van Delfland. Vervolgens hebben we op verzoek van Delft een archeologisch en milieukundig bodemonderzoek laten uitvoeren. Hiermee is een vergunning aangevraagd via het omgevingsloket. Staatsbosbeheer heeft in december 2022 een watervergunning van het hoogheemraadschap van Delfland ontvangen, in januari 2023 volgde een aanlegvergunning van de gemeente Delft.
Vervolgens is het ontwerp zodanig uitgewerkt dat er tot een aanbesteding kan worden overgegaan. De planning van uitvoering is afhankelijk van de aannemer en van werkzaamheden die alleen buiten het broedseizoen kunnen plaatsvinden. Kijk voor het ontwerp bij het kopje “Meer informatie”.
Informatievoorziening
Om de beweegmogelijkheden in het gebied te verbeteren en te vergroten, zorgen we voor verbeterde informatievoorziening en nieuwe routes. De entrees zijn aantrekkelijker gemaakt met extra bomen en fietsenrekken. Bij de entrees komen nieuwe oriëntatiepanelen. Bij Moeder Aarde en bij de vlinderbiotoop komen nieuwe informatiepanelen.
De eenduidige routeaanduiding voor alle routes in dit gebied past binnen de huisstijl van Staatsbosbeheer. Indien aanwezig gebruiken we de vakjes in de routeaanduiding van de wandelknooppuntenpaaltjes voor het aanduiden van de wandelroutes. Hiermee voorkomen we een toename in paaltjes, wat positief bijdraagt aan de beheerbaarheid en aantrekkelijkheid van het gebied.
Op verschillende plekken zijn zitstammen, bankjes en picknicksets geplaatst als rustpunten. Deze dragen bij aan de beleefbaarheid en maken het gebied toegankelijker voor een bredere doelgroep. Bekijk de Q&A over het speelbos.
Recreatie om de stad
Staatsbosbeheer is eigenaar en beheerder van een aantal RodS-gebieden - RodS staat voor Recreatie om de Stad - waaronder het Abtswoudse bos, de Balij, het Bieslandse bos en Valckesteynse Bos. Sinds het wegvallen van structureel beheergeld voor deze RodS gebieden zijn vooral de recreatieve voorzieningen hard in kwaliteit achteruit gegaan. Door beroep te doen op subsidies, zoals de subsidieregeling Groen, van de Provincie Zuid-Holland kan Staatsbosbeheer de gebieden een kwaliteitsimpuls geven.
De komende jaren investeert Staatsbosbeheer om het gebied beter aan te laten sluiten aan de behoefte van de bezoeker en een beweegvriendelijke leefomgeving te realiseren. Hierbij focussen wij ons op het verbeteren van de bruikbaarheid, bereikbaarheid, sociale veiligheid en beheerbaarheid van de drie gebieden. Als nevendoelstelling zien wij ook graag een betere verbinding ontstaan tussen de gebieden en naburige woonwijk Tanthof, een doelstelling die goed past bij die van de provincie “Het stimuleren van recreatiemogelijkheden om de hoek” en bij onze ambities voor een Groene Metropool.
Tijdens de kwaliteitsimpuls ligt de focus op de entrees, de bewegwijzering van een aantal wandelroutes en het opknappen en aantrekkelijker maken van deze routes voor diverse doelgroepen; een beweeg- en kindvriendelijke leefomgeving staat centraal.
Werkzaamheden
Bij de entrees naar het gebied worden oriëntatie- of informatiepanelen geplaatst, met daarop een kaart van het gebied, informatie over het gebied en de routes en recreatieve voorzieningen. In het gebied zijn een aantal routes uitgezet en bewegwijzerd door middel van routepaaltjes die een pictogram in kleur van de route krijgen. We gebruiken zoveel mogelijk bestaande routepaaltjes voor deze bewegwijzering.
Op Moeder Aarde zijn een aantal zwerfkeien geplaatst, zodat er optimaal van het uitzicht genoten kan worden. De aannemer is bijna klaar met alle werkzaamheden. Als laatste plaatst de aannemer nieuwe oriëntatie- en informatiepanelen in gebied. Kijk voor het laatste nieuws op het boswachtersblog.
Na intensieve bijeenkomsten met omwonenden hebben de plannen voor speelnatuur in het Abtswoudse vorm gekregen. Er is nu een definitief ontwerp die bij veel partijen draagvlak vind. Het ontwerp wordt dit jaar gerealiseerd. Staatsbosbeheer werkt samen met de gemeente Delft. Daarnaast hebben er persoonlijke gesprekken plaatsgevonden met verschillende stakeholders van in en om het gebied. De provincie Zuid-Holland financiert het project, daarnaast financieren Staatsbosbeheer en de gemeente Delft mee.
Meer informatie
- Boswachtersblog over kwaliteitsimpuls Hof van Delfland
- Boswachtersblog over bewonersavond kwaliteitsimpuls Abtswoudse Bos
- Volg alle vorderingen via het boswachtersblog van de boswachters in Zuid-Holland
- Q&A speelbos Abtswoudse Bos (PDF)
Bewonersavond 27 oktober 2021:
- Presentatie kwaliteitsimpuls Abtswoudse Bos (PDF)
- Abtswoudse Bos kaart kwaliteitsimpuls (PDF)
- Abtswoudse Bos poster speelbos - schetsontwerp (PDF)
- Abtswoudse Bos beplantingsplan speelbos - schetsontwerp (PDF)
Inloopmarkt speelnatuur 23 april 2022:
- Posters speelnatuur Abtswoudse Bos (PDF)
- Reacties bewoners (PDF)
Inloopmiddag speelnatuur 28 juni 2022, terugkoppeling reacties 23 april 2022
- De posters van de bewonersbijeenkomst (PDF)
Ontwerp speelnatuur Abtwoudse Bos september 2022
Wilt u direct op de hoogte gebracht worden wanneer er nieuws is over de kwaliteitsimpuls en werkzaamheden in het Abtswoudse bos? Stuur dan een mail naar hofvandelfland@staatsbosbeheer.nl, met als onderwerp 'Maillijst Abtswoudse bos', dan zetten we je op de maillijst.