Stuifzand moet stuiven
Op de Veluwe pakken we de stikstofproblematiek aan en laten we het grootste stuifzandgebied weer stuiven. Vogels als boompieper, tapuit, boomleeuwerik en insecten als sneeuwspringer, kleine heivlinder of de lentevuurspin en met hen nog vele andere dieren profiteren daarvan. Zij zijn afhankelijk van een samenhang van verschillende vegetatietypen samen met stuifzand.
Kootwijkerzand
Het Kootwijkerzand op de Veluwe is het grootste stuifzandgebied van West-Europa, in totaal 750 hectare. Ruim 120 jaar geleden bij het herbebossen van de woeste zandgronden is het gebied aangewezen als natuurreservaat. Er hadden zich hier unieke flora en fauna ontwikkeld in het stuivende zand. Onder andere dankzij de stuifzanden heeft de Veluwe een Natura 2000 status. Maar het gaat niet zo goed met het open stuifzand. Door te veel stikstof en niet in te grijpen, is het stuifzand voor een groot deel dichtgegroeid. Daardoor hebben de planten en dieren, die van stuifzand houden, het moeilijk. En dus gaan we vanaf nu weer flink aan de slag om het zand stuivend te maken.
Stikstof
Zonder ingrijpen wordt uiteindelijk elk type natuur bos. Dat heet successie. De afgelopen 20 jaar zijn open natuurgebieden steeds verder dicht gegroeid, meldde het CBS deze week nog. Maar hier speelt ook de stikstofproblematiek mee. Door te veel stikstof die als een soort neerslag in het gebied terecht komt, heeft tankmos of ‘Grijs kronkelsteeltje’ grote delen van het stuifzand vastgelegd. Dit uitheemse mos woekert en de verschillende flora en fauna die afhankelijk zijn van stuivend zand hebben het nakijken. Daarom moet het mos met een kraan worden verwijderd en afgeplagd.
Herstel
Vorig jaar hebben we al 38 hectare in het westelijke deel hersteld. Dit jaar voeren we herstelwerkzaamheden uit in het zuidoostelijke deel van het gebied en zal een zelfde oppervlakte worden geplagd. We gaan jonge bomen en prunus verwijderen en vervolgens het dichtgegroeide stuifzand afplaggen. Deze werkzaamheden zullen duren tot en met februari 2021.
Bovenlaag
De geplagde bovenlaag blijft in het gebied. Van de werkzaamheden vorig jaar hebben we geleerd dat tankmos snel verteerd en het fijne zand heeft een functie in het stuiven. Het geplagde zand wordt in oorspronkelijke laagtes en duinen in het gebied verwerkt. De komende jaren blijven we nog druk met natuurherstel op het Kootwijkerzand. Tot 2027 werken we steeds op een ander deel van het stuifzand.
