Feiten en cijfers

Staatsbosbeheer in Gelderland

In Gelderland beheert Staatsbosbeheer bijna 31.000 hectare bos, natuur en landschap. Dat is 1/3 deel van de natuur in de hele provincie. Bijna al deze gebieden liggen binnen het Gelders natuurnetwerk. Miljoenen bezoekers en bewoners recreëren in en genieten van onze natuurgebieden.
30.971 ha in beheer
29.705 ha binnen Gelders NatuurNetwerk
103 monumenten

Beheer

In Gelderland beheert Staatsbosbeheer 30.971 ha natuur, waarvan 29.705 ha binnen het Gelders Natuur Netwerk, 16.695 ha bossen, 3.333 ha heide en stuifzand, 7.462 ha graslanden waaronder uiterwaarden en blauwgrasland en 1.556 ha moeras en rivierlandschap. Bekijk alle natuurgebieden in Gelderland

Veluwe, Achterhoek en Rivierengebied
Op de Veluwe vind je grootschalige natuur: grote bosgebieden met restanten van middeleeuwse bossen en grafheuvels, stuifzand- en heidecomplexen met daarin cultuurhistorische elementen zoals Hoog Buurlo en Radio Kootwijk, overgangen van stuwwallen naar lager gelegen uiterwaarden. De Achterhoek dankt haar verschijningsvorm vooral aan de mens. Eeuwenlang hebben kasteelheren, landgoedeigenaren en boeren het landschap gemaakt tot wat het nu is. In het rivierengebied ziet het landschap er op veel plekken weer uit zoals het ooit door de rivier gemaakt is. Wilde runderen en paarden, bevers en vogels bevolken een ruig gebied waar de rivier mag overstromen en natuur zich snel ontwikkelt.

Robuust
Veel van de gebieden die we beheren liggen in twee grote, robuuste systemen: Veluwe en Rivierengebied. Langs de rivieren gaat klimaatadaptie en natuurontwikkeling hand in hand. Daarnaast ligt in Gelderland een stedelijke zone met hoge recreatieve ambitie - Arnhem-Nijmegen - en een deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Cultuurhistorie
Veel van onze gebieden herbergen ook groen cultureel erfgoed, zoals eendenkooien, schaapskooien, grafheuvels, onderduikplekken. We zijn eigenaar van 83 rijksmonumenten (waaronder 7 complexen met meerdere monumenten) en 20 gemeentelijke monumenten. Voorbeelden zijn: Radio Kootwijk, forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (Fort bij de Nieuwe Steeg (Geofort), Fort Pannerden, Fort bij Asperen en Fort Vuren) en landgoederen, zoals Soelen en Slangenburg.

Radio Kootwijk op de Veluwe is één van de 103 monumenten die we beheren.

Organisatie

Maatschappelijke adviesraad
In iedere provinciale eenheid van Staatsbosbeheer is een maatschappelijke adviesraad geïnstalleerd. Deze raad adviseert het provinciehoofd van Staatsbosbeheer over vraagstukken, met als doel het maatschappelijk rendement en maatschappelijke inbedding van Staatsbosbeheer te vergroten.

Prioriteiten en doelen

Als grootste terreinbeheerder draagt Staatsbosbeheer graag bij aan een aanpak die Nederland ook voor de toekomst verzekert van een groenere en natuurlijke omgeving waar iedereen gezond en veilig kan leven en werken. Die ambitie hebben we vertaald naar vijf prioriteiten en doelen op het gebied van biodiversiteit, klimaat, recreatie, grondstoffen en participatie. Lees meer in het Ondernemingsplan 2020-2025.

Biodiversiteit

In Gelderland liggen hele grote maar ook kleine Natura 2000-gebieden: Arkemheen, Binnenveldse Hooilanden, de Bruuk, Lingegebied & Diefdijk-Zuid, Loevestein, Rijnstrangen, Rijntakken, Stelkampsveld, WillinksWeust en uiteraard de Veluwe en Veluwerandmeren.
Van de Provincie Gelderland ontvangt Staatsbosbeheer subsidie voor het beheer van de natuur binnen het Gelders NatuurNetwerk (GNN). Ook voeren we specifieke soortenbeschermingsplannen uit met bijdragen van de provincie zoals voor de boomkikkers in de Achterhoek. We werken aan natuurherstel in alle bestaande Natura 2000-gebieden.
In veel uiterwaarden langs de rivieren zijn projecten voor natuurontwikkeling uitgevoerd en in voorbereiding. Die natuurontwikkeling gaat hand in hand met waterkwaliteit en waterveiligheid. We geven uitvoering aan de Europese Kader Richtinglijn Water in samenwerking met Rijkswaterstaat. En in opdracht van het ministerie LNV werken we aan opgaven in het kader van de Nadere Uitwerking Rivierengebied (NURG), nieuwe natuurontwikkeling in combinatie met Natura 2000.
In al deze projecten wordt samengewerkt met overheden, waterschappen, maatschappelijke organisaties en landbouw.

Natuurinclusieve landbouw
In Gelderland is 4.050 hectare verpacht aan agrariërs, lopen 3 pilots met agrariërs voor natuurinclusieve landbouw en werken we samen met diverse agrarische natuurverenigingen. We werken aan aantoonbare vakbekwaamheid in natuurbeheer, een opleidingseis om in aanmerking te (blijven) komen voor het pachten van gronden met een natuurbestemming. Er is een Samenwerkingsovereenkomst Natuurinclusieve landbouw Gelderland met o.a. provincie, LTO, andere TBO's, agrarische collectieven, Natuur en Milieu Gelderland, gemeenten en waterschappen.

Tot 2030 planten we 500 hectare extra bos in Gelderland.

Klimaat

Extra bos
Tot 2030 planten we in Gelderland 500 hectare extra bos, daar waar dat kan en logisch is binnen onze terreinen. Dat is belangrijk voor klimaat en CO2-opslag. Ook bos dat gekapt is voor natuurherstel in Natura 2000-gebieden in de Achterhoek compenseren we op eigen terrein. Calamiteiten als essentaksterfte en dode lariks leidden tot bomenkap maar ook tot nieuwe aanplant in plantseizoen 2019-2020 en 2020-2021. We werken aan een klimaat- en toekomstbestendig bos met veel gemengde soorten, dat de droogte beter aan kan.

Veenvernatting
Ook vernatting van veen zorgt voor CO2-opslag. Daarom is het veengebied binnen de Binnenveldse hooilanden vernat.

Wild spotten vanachter een van de wildkijkschermen
300 wildexcursies
1.479 km routes
24 overnachtingslocaties

Recreatie

Toplocaties voor recreatie in Gelderland zijn de Veluwe, met Radio Kootwijk, uitkijktoren Kootwijkerzand en schaapskooi Hoog Buurlo; de Achterhoek met doolhof Ruurlo en landgoed Slangenburg en het Rivierengebied: eendenkooi Waardenburg, Fort Sint Andries, Fort Pannerden, Loevestein. 

Recreatieve voorzieningen
Op de Veluwe staat de wildbeleving centraal, met ruim 300 wildexcursies per jaar, 3 wildarena’s en 7 wildkijkschermen. In Gelderland beheren we 699 km gemarkeerde wandelroutes, 299 km fietspaden, 96 km ATB-paden en 385 km ruiterpaden. Er zijn 20 vakantiewoningen, die we verhuren via via Buitenleven Vakanties, en 4 natuurkampeerterreinen. En er zijn 2 infocentra: De Bastei in Nijmegen en 't Leesten in Ugchelen.

Natuur bij de stad
We zijn betrokken bij Park Lingezegen, een recreatiegebied tussen Arnhem en Nijmegen. Hier zijn weeigenaar en beheerder van Waterrijk, een een moerasgebied in ontwikkeling. In Nijmegen werken wij vanuit De Bastei aan de Waalkade, waar ons informatiecentrum is gevestigd. Het ligt op een paar honderd meter van de Stadswaard, onderdeel van de Gelders Poort, een groot aaneengesloten riviernatuurgebied langs de Waal.

Voor we hout oogsten doen we een flora en faunacheck.
60% multifunctioneel bos
29.000 m3 hout geoogst
4 windmolens

Grondstoffen

Van het bos dat we beheren in Gelderland is 60% multifunctioneel bos, waar we beheren met oog op natuur, recreatie en houtproductie, en 40% is natuurbos. In al onze bossen dragen we ook zorg voor cultuurhistorie en CO2-opslag.

Hout
In 2022 is 29.000 m3 hout geoogst. We oogsten nooit meer hout dan er jaarlijks bijgroeit en ons beheer draagt het FSC®-keurmerk. Dat hout zetten we zo hoogwaardige mogelijk op de markt voor gebruik in balken, planken, e.d.. Dat is meer dan in voorgaande jaren door de start van diverse Natura 2000-herstelmaatregelen.

Zon- en windenergie
Mits natuur en landschap het toelaten, biedt Staatsbosbeheer ruimte aan duurzame bronnen voor energieopwekking. Op veel daken van onze bedrijfspanden liggen zonnecellen. En er draaien 4 windmolens van de Burgercoöperatie op ons grondgebied langs de A15 binnen Windpark Deil.

Vrijwilligers helpen bij het beheer
109 cliënten zorginstellingen
943 vrijwilligers
70.725 kinderen in de natuur

Participatie

Maatschappelijke arbeidsparticipatie
In het kader van zorg- en participatie hebben we overeenkomsten met 10 instellingen: waaronder ’s Heerenloo, Driestroom, Dement Talent en zorgboerderij Slangenburg. Hiermee bieden we 109 cliënten een zinvolle dagbesteding in onze natuurgebieden. Daarnaast werken we samen met 2 teams van Binnenwerk. Binnenwerk is onderdeel van het Ministerie van BZK en creëert duurzame banen voor mensen met een arbeidsbeperking.

Vrijwilligers
In de Gelderland werken we samen met meer dan 943 vrijwilligers. Ze helpen Staatsbosbeheer om de natuur te beheren en te beleven. Ze zijn onze ambassadeurs en onze ogen en oren in het contact met burgers en bedrijven. En daar zijn we trots op.

Natuureducatie
Voor kinderen hebben we 1 speelbos, 2 kabouterpaden, 2 klimbossen, 3 educatieprogramma's (Natuurwijs, Natuursprong, Expeditie Loevestein). Totaal bereiken we jaarlijks 70.725 kinderen met onze activiteiten.

De cijfers op deze pagina zijn per 31-12-2022.