Over Groene Hart – Reeuwijkse Plassen
De Reeuwijkse Plassen zijn meer dan water: het omringende weidegebied is minstens zo belangrijk. De bloemrijke slootkanten in de polder kleuren in het voorjaar. En de drassige graslanden aan de rand van het water vormen een belangrijke pleisterplaats voor vogelsoorten als de kleine zwaan, smient en krakeend en - ’s zomers - de grutto en de tureluur.
Grutto: ambassadeur van de polder
In de zomerperiode is de grutto de ambassadeur van de polder. Tientallen paartjes brengen dan hun jongen groot en staan op paaltjes op de uitkijk. De grutto komt vanaf maart terug uit Afrika en blijft tot ongeveer eind juli. In het vroege voorjaar kun je dan soms meer dan 1.000 grutto’s zien op de weidevogelplas langs de Twaalfmorgen in Reeuwijk. Hier slapen de grutto’s wekenlang, eten zich vol aan de wormen langs de oevers en hebben dan de tijd om een geschikte partner te vinden.
Tienduizenden wintergasten
In de winterperiode staat de gans centraal. Tienduizenden brand- en kolganzen slapen op de plassen en foerageren dan in de polders rond de plassen. Aan het eind van de winter krijgen ze dan bezoek van vele kleine zwanen. Het gebied staat bekend als een ganzenbolwerk, maar ook smienten en andere watervogels voelen zich hier thuis. Lees ook: folder Reeuwijkse Plassen.
1000 jaar Polder Bloemendaal
Polder Bloemendaal is een relatief klein weidevogelgebied tussen Gouda, Reeuwijk en Waddinxveen. Een deel van de polder is ingericht als broedgebied voor weidevogels als zwarte stern, visdiefje, grutto, kievit en tureluur. Een ander deel is ingericht als foerageergebied voor de weidevogels. Dat levert bloemrijke weilanden op in het voorjaar en de zomer.
In de polder zijn 6 wandelroutes uitgezet, die ook aansluiten op het wandelgebied het Weegje. Langs de routes staan bordjes met historische informatie. Zie voor meer informatie: stichtingweidsbloemendaal.nl of download de wandelkaart.
Fort Wierickerschans
Midden in het Groene Hart, tussen Bodegraven en Woerden, ligt Fort Wierickerschans aan de oude Rijn. Een bijzondere plek waar het Nederlandse verleden en de hedendaagse natuur samenkomen. Het roemrijke verleden begint in 1672, toen de Franse koning Lodewijk XIV de Nederlanden aanviel. Al gauw bleek er een zwakke plek te zitten in wat we nu de Oude Hollandse Waterlinie noemen. De Hollanders hadden ter verdediging grote stukken land onder water gezet. Dat hield de Franse troepen staande, behalve bij dijken en bij de bevaarbare Oude Rijn. Toen ook nog vorst inzette, bleek het beproefde Hollandse middel van inundatie niet meer te werken. Zwammerdam en Bodegraven werden door de Fransen geplunderd en in brand gestoken.
Om dit soort rampen in de toekomst te voorkomen werd in 1673 begonnen met de bouw van fort Wierickerschans, precies op de zwakste plek in de linie. De unieke vorm van het fort, een vierkant met puntvormige bastions op de hoeken, zorgde ervoor dat de hele omgeving onder schot kon worden gehouden. Het bleek nooit meer nodig te zijn… Wel heeft het fort lange tijd dienst gedaan als kruitopslag. Het kruit werd vanuit Muiden nat aangevoerd en in jute zakken te drogen gehangen in ruimtes die ‘vonkvrij’ moesten zijn. Daartoe werden bijvoorbeeld ijzeren balken met lood bekleedt. In de Koude Oorlog was het fort een communicatiecentrum van het Ministerie van Defensie. Wat dat precies inhield is nog steeds met geheimzinnigheid omgeven.
Sinds 1 september 2011 heeft Staatsbosbeheer de zorg voor de toegankelijkheid van het fort overgedragen aan de Stichting Fort Wierickerschansgroep. Het fort is nu te huren voor feesten en evenementen. Kijk voor meer informatie op Fortwierickerschans.nl.
Groenalliantie Midden-Holland
Rond de Reeuwijkse Plassen beheert Staatsbosbeheer een aantal natuur- en recreatiegebieden in opdracht van Groenalliantie Midden-Holland:
- 't Weegje
Aan de zuidwestkant van Gouda, boven het Gouwekanaal, ligt ’t Weegje met daarin de gelijknamige plas. De plas is ontstaan door veenwinning, en is het middelpunt van het gras- en moerasacthgie gebied. Hier vind je veel weide- en watervogels, die goed te zien zijn vanachter het vogelkijkscherm. Rondom deze plas is een netwerk van voet-, fiets- en natuurpaden. - Twaalfmorgen
In de meest oostelijke hoek van de Reeuwijkse Plassen, naast Natura2000-gebied Polder Stein, ligt Twaalfmorgen. Watersporters kunnen met hun boot (met of zonder motor) aanleggen in Daghaven Twaalfmorgen. - Reeuwijkse Hout
Aan de noordzijde van Reeuwijk ligt het Reeuwijkse Hout. Je kunt hier surfen en veilig zwemmen in een afgeschermd zwemgedeelte. Een deel van de plas is Natura2000-gebied waar vogels als smient en ganzen overwinteren. - Goudse Hout
Aan de oostkant van Gouda ligt het Goudse Hout met bospercelen, graslanden met schapen en koeien, en poelen. De heemtuin geeft een mooie indruk van het oorspronkelijke veenweidelandschap. - Gouwebos
Tussen Boskoop en Waddinxveen ligt het Gouwebos: een veelzijdig stadspark met de allure van een natuurgebied. Er zijn wandelpaden, lig- en speelgazons, waterpartijen, kinderspeelplaatsen en zitgelegenheden. - Elfhoeven
Midden in de Reeuwijkse Plassen ligt de Elfhoevenstrook, waar je vooral rust en ruimte vindt. De eilandjes zijn ontstaan door veenafgraving. Wil je met een bootje ergens aanleggen? Bij de Goudse Watersportvereniging de Elfhoeven is een aanlegsteiger. - Oostpolder
De Oostpolder, ten zuidwesten van Gouda, is niet alleen interessant voor wandelaars, maar ook een belangrijk weidevogelgebied. Het vlonderpad is ook voor mensen met een fysieke beperking goed toegankelijk. Het wandelpad is gedurende het vogelbroedseizoen (1 maart - 1 juli) afgesloten.
