In de podcastserie Groene Oren vertellen planten, bomen en dieren zélf hun verhaal: wie zijn ze, hoe ziet hun dagelijks leven er uit en hoe is het om vanuit hun perspectief de wereld te ervaren? Luister naar het verhaal van wolf Eva: “Mijn schoonmoeder woont bij mij, ik kots met alle liefde mijn eten voor haar uit.”
Het kan je niet ontgaan zijn: de wolf is terug in Nederland. En dat gaat niet zonder slag of stoot. Van waarnemingen middenin de bebouwde kom en aanvallen op schapen tot aangereden wolven: de wereld van mens en wolf botsen nog met elkaar.
In een ver verleden was er ontzag voor wolven en hun efficiënte jacht. Mens en wolf gingen bijvoorbeeld samen jagen en deelden de buit. Maar gaandeweg zagen mensen wolven steeds meer als bedreiging of concurrent. Dat begon waarschijnlijk al in de vroege middeleeuwen. In de 18de en 19de eeuw werden de dieren meedogenloos gedood om te voorkomen dat ze aan de haal zouden gaan met vee of dat ze mensen zouden aanvallen. Na jaren van vervolging door heel Europa, kreeg de wolf vanaf de jaren ‘80-90 een beschermde status als bedreigde diersoort. Het doden, vangen en verstoren van de wolf is nu verboden. Ook het leefgebied van de wolf dient beschermd te worden.
Enerzijds dus beschermd, anderzijds nog altijd gevreesd. Hoewel wolven mensen zelden aanvallen, reageren veel mensen toch heftig en emotioneel op de terugkeer van de wolf in Nederland. Sommige ouders durven hun kinderen niet meer buiten te laten spelen, boeren zijn bang voor hun vee en jagers voor het verdwijnen van het wild. Terwijl we de wolf vooral kennen uit sprookjes en van de dierentuin. Het opmerkelijke is dat mensen dagelijks veel dingen doen waarbij het risico om gewond te raken veel groter is dan dat ze worden aangevallen door een wolf. Is het feit dat de wolf niet onder onze controle staat misschien onze grootste angst?
Het is goed mogelijk dat de ophef rondom de wolf symbool staat voor het feit dat de mens in zijn algemeenheid de verbinding met natuur kwijtraakt. Als we die verbinding weer stimuleren kunnen we beter leren samenleven met de natuur, en dus ook met de wolf. In plaats van letterlijke of figuurlijke hekken plaatsen waar de wolf, waar de natuur, achter moet blijven, moeten we manieren vinden hoe we weer onderdeel van de natuur kunnen zijn. Dat is spannend, maar het kan wel.
In veel landen is inmiddels aangetoond dat het heel goed mogelijk is om samen te leven met de wolf. Vooral als wolven eenmaal gesetteld zijn in een gebied met voldoende wilde prooien en veehouders de kans en tijd hebben gekregen om hun vee goed te beschermen (bijvoorbeeld met behulp van afrastering en kuddebeschermingshonden). Maar eerlijk is eerlijk, onze relatie met een roofdier als de wolf zal altijd spanning met zich meebrengen.